Μια απλή λευκή φόρμα με δύο κάθετες λωρίδες από την αριστερή πλευρά, μία γαλάζια και μία πορτοκαλί. Αυτή ήταν η στολή που φόρεσε για τις ανάγκες του φιλμ «Le Mans» ο κλασικός άνδρας του κινηματογράφου, ο Steve McQueen. Με αυτή μας μύησε στα μυστικά του πιο σκληρού αγώνα αυτοκινήτων. «Δεν ξέρω τι κάνει έναν άνδρα να γίνει οδηγός αγώνων, μπορώ όμως να σας δείξω». Όλοι αγαπάμε τη Formula 1 για την ταχύτητα και τις συγκινήσεις που μας χαρίζει, αλλά ο πραγματικός «ανδρικός» αγώνας είναι οι 24 ώρες του Le Mans. Ένας αγώνας υπερβολικά δύσκολος, που διαρκεί 24 ώρες και δοκιμάζει την αντοχή τόσο των οδηγών όσο και των αυτοκινήτων. Διεξάγεται κάτω από αφόρη – τες συνθήκες ζέστης, πολλές φορές και με βροχή, όπου οι οδηγοί πρέπει να αποκτήσουν τη βέλτιστη ταχύτητα, αποφεύγοντας όμως μηχανικές ζημιές. Οι οδηγοί καλούνται να κάνουν την απόλυτη διαχείριση των αναλώσιμων (καύσιμα, ελαστικά, φρένα) όχι για 90΄ που διαρκεί ένα Grand Prix, αλλά για 24 ώρες. Οδηγοί και αυτοκίνητα καλύπτουν απόσταση πάνω από 5.000 χλμ., ίση με έξι φορές το μήκος που καλύπτει ο αγώνας Indianapolis 500 ή 18 φορές την απόσταση που καλύπτει ένας αγώνας Formula 1. Φανταστείτε έναν αγώνα από την Αθήνα έως τη Θεσσαλονίκη και πίσω, αλλά πέντε φορές στη σειρά. Αντίθετα με τους αγώνες ταχύτητας, όπου όπως μαρτυρεί και η ονομασία, κερδίζει το ταχύτερο αυτοκίνητο, στον αγώνα του Le Mans οι κατασκευαστές υπερβαίνουν εαυτόν, ώστε να παραδώσουν ένα αυτοκίνητο που όχι μόνο είναι γρήγορο, αλλά και αξιόπιστο και ανθεκτικό σε δυσμενείς συνθήκες.

Οι τεχνικές και η τεχνολογία που δοκιμάζονται στα αυτοκίνητα για ν’ αντέξουν στον αγώνα θα εφαρμοστούν αργότερα στα μοντέλα μα- ζικής παραγωγής. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος που ο αγώνας αυτός θεωρείται από τους πιο σημαντικούς για τις κατασκευάστριες εταιρείες. Ένας από τους κανονισμούς του είναι ότι οι κινητήρες κατά τη διάρκεια του ανεφοδιασμού πρέπει να είναι σβηστοί και να ξαναμπαίνουν σε λειτουργία μετά την ολοκλήρωσή του. Αυτό δεν γίνεται μόνο για λόγους ασφαλείας (αποφυγή φωτιάς), αλλά και για να δοκιμαστεί η αξιοπιστία τους. Το αγωνιστικό που «σβήνει» και «ξανά ανάβει» χωρίς κανένα πρόβλημα κατά τη διάρκεια αυτής της επίπονης διαδικασίας έχει κερδίσει ένα τεράστιο στοίχημα κατά την κατασκευάστρια εταιρεία. Ο αγώνας έχει άρωμα Γαλλίας, όχι μόνο γιατί διεξάγεται στο Le Mans, αλλά και γιατί παραδοσιακά ξεκινά με την πτώση της γαλλικής σημαίας και όχι εκείνης των αγώνων. Επίσης, ταυτόχρονα με την αναχώρηση των αυτοκινήτων από τα grid πάνω από την πίστα πετάνε jets της γαλλικής πολεμικής αεροπορίας, αφήνοντας πίσω τους ένα τρίχρωμο ίχνος (άσπρο-κόκκινο- μπλε) που σχηματίζει την γαλλική σημαία. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη το 1923 και από τότε –εκτός από την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου– συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Παραδοσιακά ο αγώνας ξεκινούσε με τα αυτοκίνητα παρατεταγμένα κατά μήκος των pits και με τους οδηγούς έξω από αυτά και απέναντί τους. Με την πτώση της σημαίας, οι οδηγοί έπρεπε να τρέξουν στα αυτοκίνητα, να μπουν μέσα, να βάλουν μπροστά και να ξεκινήσουν. Αυτή η πρακτική εγκαταλείφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 για λόγους ασφαλείας, καθώς πολλοί από τους οδηγούς για να κερδίσουν χρόνο κατά τους πρώτους γύρους οδηγούσαν χωρίς ζώνη ασφαλείας. Η «ανορθόδοξη» αυτή εκκίνηση ενέπνευσε την Porsche να τοποθετήσει τη μίζα αριστερά του τιμονιού, επιτρέποντας στους οδηγούς να κερδίσουν πολύτιμα δευτερόλεπτα, αφού μπορούσαν με το αριστερό χέρι να βάλουν μπροστά το αυτοκίνητό τους και ταυτόχρονα με το δεξί χέρι να βάλουν πρώτη.

Μπορεί να ακούγεται αστεία η προσπάθεια εξοικονόμησης μερικών δευτερολέπτων σ’ έναν αγώνα που διαρκεί 24 ώρες, αλλά αυτή η σημασία στις λεπτομέρειες είναι ένα από τα στοιχεία που κάνει αυτόν τον αγώνα μαγικό. Άλλη μια παράδοση που ξεκίνησε από το 24h du Le Mans και δεν έχει σχέση με το αγωνιστικό κομμάτι, αλλά με το «τελετουργικό», αφορά στη σαμπάνια του νικητή. Όλοι έχουμε δει νικητές οδηγούς να «λούζουν» με σαμπάνια συνοδηγούς, μηχανικούς, αρχηγούς ομάδων, δημοσιογράφους. Πού και πότε όμως άρχισε αυτό το έθιμο; Ήταν το 1967 όταν νικητής στο Le Mans ήταν ο Dan Gurney. «Ήμουν τόσο εκστασιασμένος με τη νίκη μου, που όταν μου δόθηκε η magnum φιάλη, εντελώς αυθόρμητα την κούνησα και πέταξα τον φελλό, με τη μόνη διαφορά ότι μπροστά μου βρισκόταν ο CEO της Ford, Henry Ford II, ο οποίος, αν και έγινε μούσκεμα, αντέδρασε ευχάριστα». Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία. Έκτοτε, καμία σαμπάνια δεν έχει «απλώς ανοιχτεί», αλλά όλοι οι οδηγοί θεωρούν υποχρέωσή τους να «δροσίσουν» όλους όσοι βρίσκονται στο πόντιουμ. Μιλώντας για σαμπάνιες και νίκες, η κατασκευάστρια εταιρεία με τις περισσότερες νίκες στον θεσμό είναι η Porsche, με 19 συνολικά νίκες, 7 εκ των οποίων στη σειρά – από το 1981 μέχρι το 1987. Η Audi έρχεται δεύτε- ρη με 13 και ακολουθεί η Ferrari με 9, εκ των οποίων 6 στη σειρά, από το 1960 έως το 1965.

Από το 2000 η Audi θεωρείται «ο κυρίαρχος του παιχνιδιού», αφού σε 15 χρόνια συμμετοχής πέτυχε 13 νίκες. Τρεις οδηγοί έχουν ξεχωρίσει για τις πρωτιές τους. Αρχικά το ρεκόρ κατείχε ο Jacky Ickx με 6 νίκες μεταξύ 1969 και 1982. Ακολουθεί ο Derek Bell με 5 νίκες, ωστόσο την αδιαφιλονίκητη πρωτιά κατέχει ο Δανός Tom Kristensen με 9 νίκες μεταξύ 1997 και 2003, 6 εκ των οποίων ήταν στη σειρά. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τον ηθοποιό Paul Newman, ο οποίος, αν και δεν ήρθε πρώτος, κατάφερε το 1979 οδηγώντας μια Porsche 935 να τερματίσει δεύτερος σε ηλικία 48 ετών. Άλλοι διάσημοι που ακολούθησαν το παράδειγμα του Paul Newman είναι ο Fabien Barthez, τερματοφύλακας της Manchester United, ο ντράμερ των Pink Floyd, Nick Mason, με τέσσερις συμμετοχές (1979-1980, 1982-1984), ο γιος της πρωθυπουργού της Βρετανίας, ο Mark Thatcher (1980 και 1981). Ο team manager της ομώνυμης ομάδας, Eddie Jordan, δοκίμασε και αυτός την τύχη του το 1981 οδηγώντας μια BMW M1, χωρίς όμως να τερματίσει. Τέλος, ο πρωταγωνιστής της σειράς «Grey’s Anatomy» Patrick Dempsey έχει μια αξιοσημείωτη πορεία με τρεις συμμετοχές (2009, 2013 και 2014). Αν παρομοιάζαμε έναν αγώνα της F1 με το 100άρι του στίβου, σίγουρα ο 24ωρος αγώνας του Le Mans είναι ο αντίστοιχος Μαραθώνιος. Στον οποίο όχι μόνο δοκιμάζονται τα όρια αντοχής οδηγών και αυτοκινήτων, αλλά τίθενται και οι βάσεις για την εξέλιξη και τη βελτίωση της αυτοκινητοβιομηχανίας. Και αν το αυτοκίνητο που οδηγείτε σήμερα σταματά χωρίς να ολισθαίνει χάρη στο ABS ή ξεκινά χωρίς να ολισθαίνει λόγω antispin, το οφείλουμε σε αυτούς τους «μαραθωνοδρόμους».

του Μισέλ Νικολαρέα