του Απόστολου Κοτσάμπαση
Πριν 30 χρόνια, το βράδυ των Χριστουγέννων του 1991, σε ένα γραφείο της Μόσχας έκλεισε ένα από τα σημαντικά κεφάλαια του 20ου αιώνα. Ένα τηλεοπτικό συνεργείο είχε στηθεί και περίμενε, στην ατμόσφαιρα υπήρχε κάτι σαν αμηχανία. Οι παριστάμενοι ίσως να αισθάνονταν ότι οι επόμενες στιγμές θα γραφόταν στην ιστορία. Όταν εμφανίστηκε ο, εμφανώς κουρασμένος, Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, επικράτησε αναταραχή. Μετά από σύντομες συνεννοήσεις ξεκίνησε το διάγγελμά του και σε δέκα λεπτά, απευθυνόμενος σε ένα έθνος που δεν υπήρχε πια, ανακοίνωσε τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την παραίτησή του. Αυτό ήταν. Το κράτος του Λένιν και του Στάλιν, η Σοβιετική Αυτοκρατορία έπαψε να υπάρχει 74 χρόνια μετά από την επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917. Η σημαία με το σφυροδρέπανο κατέβηκε από το Κρεμλίνο, τη θέση της πήρε η τρίχρωμη από την εποχή των τσάρων, ο Γκορμπατσόφ παρέδωσε τους κωδικούς των πυρηνικών στον Μπόρις Γιέλτσιν και η ζωή συνεχίστηκε.
Ορισμένοι αναλυτές μίλησαν τότε για το «τέλος της ιστορίας». Όπως και να είναι η σημειολογία εκείνης της νύχτας παραμένει. Την ώρα που στη Δύση και αλλού στον κόσμο γιόρταζαν τα Χριστούγεννα, ο εχθρός της γιορτής- ο Κομμουνισμός κατέρρευσε ήσυχα, χωρίς μια τουφεκιά.