του Απόστολου Κοτσάμπαση

O πρώτος ψηφιακός πόλεμος μεγάλης κλίμακας είναι αυτός στην Ουκρανία. Από το επιχειρησιακό πεδίο έως την ενημέρωση και την προπαγάνδα, τα μέσα που τον καθορίζουν είναι ψηφιακά. Το ίντερνετ ως μέσο μεταφοράς της πληροφορίας είναι εκείνο του οποίου η αδιάκοπη παροχή είναι η εκ των ων ουκ άνευ συνθήκη για το σκοπό αυτό. Η καταστροφή των δικτύων του ίντερνετ της Ουκρανίας από τους Ρώσους αντικαταστάθηκε από το starlink του Elon Musk, ως ιδιωτική εναλλακτική επιλογή. Ένα νέο στοιχείο στην εξελισσόμενη πολεμική σύρραξη. Επίσης αναμφίβολα σημαντικό ρόλο παίζουν τα social media, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση ειδήσεων in situ από δημοσιογράφους αλλά και πολίτες. Όμως, παράλληλα μπορεί να μετατραπούν σε φορείς fake news, γεγονός που απαιτεί συνεχή διασταύρωση των πηγών πληροφόρησης από τους ανταποκριτές δημοσιογράφους στο πεδίο.

Στον πόλεμο αυτό λόγω του ό,τι δεν υπάρχει ένα μόνο μέτωπο, οι πολίτες που έχουν παγιδευτεί, στέλνουν συνεχώς μέσω κινητών, βίντεο των τραγικών καταστάσεων που βιώνουν. Το γεγονός της ύπαρξης χιλιάδων ή εκατομμυρίων καμερών σε όλα τα σημεία του χάρτη αποτρέπει- μένει να αποδειχθεί μέχρι τέλους- σε ένα βαθμό, τυχόν ωμότητες εναντίον αμάχων. Στη συνολική εικόνα, δεκάδες δορυφόροι πολλών κρατών φωτογραφίζουν σε πραγματικό χρόνο τα μέτωπα των μαχών, όπως εκείνοι των ΗΠΑ, οι δορυφόροι του Musk παρέχουν σύνδεση ίντερνετ, το twitter λειτουργεί ως μέσο εκπομπής κυβερνητικών μηνυμάτων και φυσικά τα χιλιάδες βίντεο πολιτών που ανεβαίνουν καθημερινά στα social media, στην ψηφιακή βιόσφαιρα, συνθέτουν ένα σκηνικό στο οποίο η εικόνα που “ανεβαίνει”-δημοσιοποιείται, πραγματική, κατευθυνόμενη ή «πειραγμένη», συμμετέχει με το δικό της ειδικό βάρος, επηρεάζοντας τη διεξαγωγή του πολέμου στο επίπεδο της επικοινωνίας, της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης αλλά και της προπαγάνδας.