Από την Μαριανίνα Πάτσα

Βρεθήκαμε με τον Άρη Τερζόπουλο ένα πρωί στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία». Η φωτογράφιση μόλις άρχιζε. Κάθισα σε ένα τραπεζάκι εκεί κοντά. Όμως, καθώς φωτογραφιζόταν, άρχισε εκείνος τις ερωτήσεις. Για μια στιγμή, ένιωσα να αντιστρέφονται οι ρόλοι. Όμως κάποιος που βρίσκεται στον χώρο του Τύπου τόσα χρόνια δεν θα μπορούσε παρά να έχει μια φυσική περιέργεια που τον ωθεί να ανακαλύψει τι είναι αυτό που υπάρχει γύρω του. Με τον ίδιο φυσικό και αβίαστο τρόπο κύλησε και η συνέντευξη.

Ο ίδιος ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής του όχι ως γεγονότα, αλλά ως προϊόν αυτογνωσίας. «Μου είναι μεταφυσικό το φαινόμενο του να κάνεις παιδιά. Φεύγεις από την ιδιότητα του τέκνου και περνάς σε αυτήν του γονέα. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ψυχολογική εξέλιξη και καταλαβαίνεις πολλά πράγματα. Στα 26 μου ήξερα συνειδητά πως το να κάνω παιδιά θα με δέσμευε πολύ και δεν ήθελα. Στα 53 μου απελευθερώθηκα από τη δέσμευση του γονεϊκού συνδρόμου. Είναι σωστό να μην καθορίζεσαι από άλλους. Ζεις καλύτερα και μαθαίνεις να στέκεσαι στα πόδια σου. Έχω δύο κόρες. Κορίτσια ήθελα πάντα. Η ηλικία της γυναίκας από όταν γεννιέται μέχρι τα 15-16 ήταν αυτή που δεν είχα ζήσει και ήθελα να τη ζήσω».

«Η δεύτερη απελευθέρωση, η πιο καθοριστική, εμπεριέχει την απώλεια. Το να μην κοιμάμαι και να μην ξυπνάω στο ίδιο σπίτι μαζί με τις κόρες μου μου κόστισε πολύ. Όπως και οι περιπέτειες με τη δουλειά. Όμως, μέσα από τις απώλειες που είχα, έγινα περισσότερο ο εαυτός μου από ποτέ. Ό,τι είδους ασφάλειες έχει κανείς, όταν τις χάσει, είναι μια καλή και αποδοτική εμπειρία. Σήμερα είμαι καλά».

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «Black Mamba». Τον ρωτάω γιατί ένας εκδότης αποφασίζει ξαφνικά να γίνει συγγραφέας. «Ήθελα να το γράψω ως μέρος του παιχνιδιού της ζωής. Μπορεί να γράψεις ένα βιβλίο που θα γίνει επιτυχία ή όχι. Ταινία ή όχι. Θα βγει στο εξωτερικό ή όχι. Ό,τι και να γίνει, όλα είναι μέρος ενός παιχνιδιού. Ούτε το ένα πρόκειται να με αλλάξει, ούτε το άλλο. Ουσιαστικά το βιβλίο είναι η άποψή μου για το περί τίνος πρόκειται στα πάντα. Αυτό μέσα στο οποίο ζούμε είναι μια γιγαντιαία κατασκευή που απλώς δεν χωράει στο μυαλό. Όλο αυτό είναι ένα παιχνίδι. Είναι ένα πράγμα με δύσκολους κανόνες, που όμως, αν τους μάθεις,

είναι διαχειρίσιμο. Κατά την άποψή μου, ακόμα και ο χρόνος και ο θάνατος είναι διαχειρίσιμα. Ίσως να κάνω και λάθος, αλλά αυτό πιστεύω. Για να το διαχειριστείς, όμως, πρέπει να αρχίσεις να ξεχνάς όλες τις σταθερές που έχεις ως δεδομένες. Και αυτό γράφω ουσιαστικά εκεί μέσα. Είναι όμως ευκολότερο να πεις κάποια πράγματα αν τα εντάξεις μέσα σε μια περιπέτεια».

Ο Άρης Τερζόπουλος λειτουργεί ίσως περισσότερο διαισθητικά από όσο θα τολμούσαν οι περισσότεροι εκδότες. «Σε αυτή τη δουλειά υπάρχει μια βασική προϋπόθεση: να καταλαβαίνεις τα κοινωνικά ρεύματα. Δηλαδή ενστικτωδώς να καταλαβαίνεις κοινωνιολογία. Κι εγώ πάντα έτσι αποφάσιζα για τις δουλειές μου, διαισθητικά. Ποτέ δεν έχω κάνει έρευνα αγοράς».

Μιλάμε για τον Τύπο σήμερα και την τάση που τον καθορίζει. Για το ΚΛΙΚ του τότε και για τη νέα του εκδοχή, που βρίσκεται στο διαδίκτυο εδώ και δύο χρόνια. «Το ΚΛΙΚ φυσικά και δεν έχει σχέση με αυτό που ήταν. Άλλη εποχή, άλλα πρόσωπα, άλλη πραγματικότητα. Δεν θα μπορούσε να είναι το ίδιο. Όταν ξεκινήσαμε το περιοδικό, ήταν εμφανές αυτό που ερχόταν. Αλλά αυτή η εποχή δεν έχει κανένα μεγάλο εμφανές κοινωνικό ρεύμα. Υπάρχει πάντως μια αναγκαστική εσωτερική ψυχολογική εσωστρέφεια, που είναι αποτέλεσμα των εξωτερικών δυσκολιών. Όταν η εξωτερική κατάσταση δεν προσφέρεται για κατάκτηση λόγω έλλειψης χρημάτων, το προσαρμόσιμο ανθρώπινο είδος, που θέλει σε οποιαδήποτε φάση να είναι καλά, προσπαθεί να κατακτήσει το εσωτερικό ώστε να ισορροπήσει. Αυτή η αντίδραση έχει και μια τάση απόρριψης των προτύπων των προηγούμενων ετών. Καλά περάσαμε, αλλά, όταν η καλοπέραση φτάνει να είναι αυτοσκοπός, θα έχει και ανάλογα αποτελέσματα.

«Αυτή η τεράστια ανακατανομή των τελευταίων 15 ετών, όπου ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα άτομα, κάποια στιγμή θα φέρει φαινόμενα τα οποία δεν μπορούμε να υπολογίσουμε ακόμα».

«Για μένα δημοσιογραφία είναι αυτή που λέει το σωστό και το λάθος, χωρίς πολιτική τοποθέτηση, που θολώνει την όραση. Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας, το ότι δεν μπορούμε να δούμε τα πράγματα καθαρά. Είναι σκέτη κουταμάρα. Η Ελλάδα, ως ξεχωριστά πρόσωπα, έχει πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους. Αλλά, ως μάζα, το συνολικό αποτέλεσμα είναι λάθος από κάθε άποψη, και αυτό πληρώνουμε. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι κάτι τωρινό. Κρατά χρόνια και συνεχίζει. Αν θα φτάσουμε κάπου, θα δείξει».

«Το ελληνικό μυαλό έχει εφευρετικότητα. Αυτό το DNA της εφευρετικότητας κάνει όσους πάνε έξω, σε κοινωνίες ισότιμες, να κατορθώσουν σημαντικά πράγματα. Εδώ δεν ισχύει αυτό. Ισχύει το αν έχεις μπάρμπα στην Κορώνη. Αυτό είναι αντιοικονομικό, αντικοινωνικό και δεν θα αλλάξει γρήγορα. Για να αλλάξει κάτι, θα πρέπει να αλλάξουμε εμείς. Δεν αρκεί καμία κυβέρνηση για να αλλάξει ριζικά κάτι».

Υπάρχει έρωτας στην Ελλάδα της κρίσης; «Υπάρχει, αλλά έχει γίνει πιο γρήγορος. Επικρατεί μια γενικότερη ευκολία, αλλά δεν νομίζω ότι η αναζήτηση του έρωτα δεν θα πάψει ποτέ. Αυτό που μας συνδέει ερωτικά πραγματικά με ένα άλλο άτομο είναι ένα ακόμα μεταφυσικό της ζωής. Πληρώνεται κάποιες φορές, αλλά δεν πειράζει. Άντρες και γυναίκες είμαστε από άλλους πλανήτες έτσι κι αλλιώς. Αλλά το μόνο που κάνει τη ζωή ενδιαφέρουσα για μένα είναι το άλλο φύλο».

Αν δεν ήσουν εκδότης, τι θα ήθελες να είσαι; «Για μένα αποτελεί έλλειψη το ότι δεν έχω μάθει μουσική. Είναι το πιο ψυχοτρόπο είδος τέχνης».

Αν, υποθετικά, συναντούσες τον Θεό, τι θα του έλεγες; «Θα του ζητούσα να μου μάθει το επάγγελμα!»

Αποχαιρετιστήκαμε και μου χάρισε το βιβλίο του, με την αφιέρωση να ξεχάσω όλες τις βασικές βεβαιότητες. Με δυο λόγια; Να θυμάμαι πως όλα είναι πιθανά.

Φωτογράφος: Γιώργος Μαλεκάκης

Assistant Photographer: Αλέξανδρος Αντωνιάδης

Ευχαριστούμε πολύ το ξενοδοχείο Grande Bretagne για την φιλοξενία τους.

Βασιλέως Γεωργίου 1, Αθήνα Τ. (+30) 21 0333 0000