του Taki Theodoracopulos

Ο Norman Mailer γεννήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 1923 και στα εκατοστά του γενέθλια, παρατηρείται μια σημαντική αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος μεταξύ όσων μπορούν ακόμη να διαβάσουν. Ο Norman πέθανε το 2007, σε ηλικία 84 ετών, και ο πρωτότοκος γιος του, ο Michael, ένας ταλαντούχος σκηνοθέτης κινηματογράφου που έκτοτε έγινε ο πιο στενός μου φίλος, ήρθε στο σπίτι μου εκείνη την ημέρα σε κατάσταση ελαφρού σοκ. Ήμουν φίλος και θαυμαστής του πατέρα του, οπότε καθίσαμε και ήπιαμε όλη τη νύχτα. Σε μια κριτική της πιο πρόσφατης βιογραφίας του Mailer, μια αδίστακτη επίθεση ενός Βρετανού, ένας κριτικός γράφει ότι ο Norman δεν μπορούσε να βγάλει βόλτα τον σκύλο του χωρίς να τσακωθεί. Είναι αστείο τι λένε ή γράφουν άνθρωποι που δεν γνωρίζουν. Ήμουν κοντά στον Norman για τριάντα και πλέον χρόνια και ποτέ δεν τον είδα να ξεκινάει κάτι ή να κάνει κάτι επιθετικό, και από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι δεν άφηνε ποτέ κανέναν να του πατήσει το πόδι ήταν μια ιδιότητα που θαύμαζα. Ας το θέσουμε αλλιώς: Ο Norman δεν εμπιστευόταν τους ισχυρούς, αλλά τον εαυτό του, όπως ο Papa Hemingway πριν από αυτόν.

Θυμάμαι να συζητάω για δύο από τους σύγχρονους του, τον Philip Roth και τον Saul Bellow, σε μια στρογγυλή τράπεζα στης Elaine’s, το νυχτερινό μπιστρό που σύχναζαν διασημότητες και συγγραφείς και το οποίο διοικούσε σαν αναμορφωτήριο η τρομερή Elaine Kaufman. «Γράφουν μόνο από εβραιο-αμερικανική σκοπιά, ενώ ο Mailer, αν και εβραϊκής πίστης, γράφει σαν Αμερικανός», είπε ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας μετά τον Όμηρο. «Αν δεν ήσουν λίγο χαριτωμένος, θα πετούσα έξω τον ελληνικό σου κώλο», ξεσπάθωσε η Elaine. (Παρ’ όλα αυτά είχε μια φωτογραφία μου κρεμασμένη στους τοίχους του μπιστρό της δίπλα σε μια του Hunter Thompson).

Το αρνητικό πορτρέτο για τον Mailer ,αυτού του βαρετού Bradford, είναι νερό στο αυλάκι για εμάς τους οπαδούς των Mailer-Hemingway. Τόσο ο Norman όσο και ο Papa είχαν βιώσει τον πόλεμο, κάτι που πολύ αμφιβάλλω αν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος από τους επικριτές τους, και η εμπειρία της μάχης μοιάζει με το να χάνει κανείς την παρθενιά του από έναν πραγματικό γκόμενο. Σε σημαδεύει και σε ακολουθεί. Μετά τη μάχη, μια πυγμαχία είναι σαν μαξιλαροπόλεμος, τίποτα που να αξίζει να γράψεις ή να καυχηθείς. Η περιγραφή του Norman για τη σφαγή που προκαλείται στο ανθρώπινο σώμα και το μυαλό στο βιβλίο «Οι γυμνοί και οι νεκροί» απεικονίζει έξοχα τη σωματική και συναισθηματική ταλαιπωρία των στρατιωτών. Κανείς δεν το έκανε τόσο καλά. Ο Mailer δεν έδειξε ποτέ θριαμβολογία για τις αμερικανικές νίκες επί των Ιαπώνων, επειδή είχε δει από πρώτο χέρι το τίμημα που πλήρωσαν και οι δύο πλευρές. Και ποτέ δεν συμπαθούσε ούτε εμπιστευόταν τους αξιωματικούς, όπως οι περισσότεροι πραγματικοί στρατιώτες. Εξέφρασε την περιφρόνησή του για την εξουσία ξανά και ξανά. Σε αυτό το σημείο μπορεί να διέφεραν αυτός και ο Papa. Ο τελευταίος ήρθε πιο κοντά με τους αξιωματικούς, με τον συνταγματάρχη Buck Lanham να αποτελεί πρότυπο για έναν από τους κύριους χαρακτήρες του και καλό του φίλο. Στις πολεμικές ιστορίες του Mailer δεν υπάρχουν ήρωες, και οι ισχυροί παρουσιάζονται περιφρονητικά. Διαφέρει με τον ήρωα του Papa στην περιγραφή. Του τελευταίου είναι λιτή, λυρική και ποιητική: «Στα τέλη του καλοκαιριού εκείνης της χρονιάς ζούσαμε σε ένα σπίτι, σε ένα χωριό που έβλεπε απέναντι από το ποτάμι και τις πεδιάδες στα βουνά. Στρατεύματα περνούσαν δίπλα από το σπίτι και κάτω από το δρόμο και η σκόνη που σήκωναν πουδράριζε τα φύλλα των δέντρων». Αυτό είναι το ξεκίνημα του Papa στο A Farewell to Arms (Αποχαιρετισμός στα όπλα). Εδώ είναι ο Norman: «Ανίκανοι να συντονίσουν τους μηρούς και τα πόδια τους για να προχωρήσουν μπροστά»… Ο Papa είναι ρομαντικός και περιγραφικός για τη φρίκη του πολέμου, ενώ ο Νόρμαν είναι ρεαλιστής.

Ο Norman Mailer φωτογραφίζεται από τον Carl Van Vechten το 1948

Συχνά αναρωτιέμαι τι θα έγραφαν ο Papa και ο Norman για τον εξευτελισμό της κοινωνίας μας στις μέρες μας, για το τίποτα διάσημους- όπως οι Kardashians και οι όμοιοί τους. Και οι δύο συγγραφείς ασχολήθηκαν με τη βιαιότητα της ζωής, στην πραγματικότητα ήταν πάντα παρούσα στα γραπτά τους, οι ταυρομαχίες και το κυνήγι μεγάλων θηραμάτων για τον Papa, η πυγμαχία και το σκι για τον Norman, και οι δύο ήταν έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν τις γροθιές τους, όπως θα έπρεπε ή συνήθιζαν να κάνουν οι σωστοί άνδρες τις παλιές καλές μέρες. Ο Hemingway πετύχαινε εφέ εξαιρετικής λεπτότητας με τις σύντομες δηλωτικές προτάσεις του, τόσο που ο Ford Madox Ford βρήκε την τέλεια παρομοίωση: «Οι λέξεις του Hemingway σε χτυπούν, η καθεμιά, σαν να ήταν βότσαλα βγαλμένα φρέσκα από ένα ρυάκι.»

Και οι δύο συγγραφείς απολάμβαναν τη σπατάλη, τη λεβεντιά και το σπαραγμό -ο Mailer βάζει τον ήρωά του Rojack στο «Ένα αμερικανικό όνειρο», να σκοτώσει τη γυναίκα του και μετά να πηδήξει την υπηρέτρια. Ο Mailer ήταν γλυκός με τους ανθρώπους που συμπαθούσε και ήταν γενναιόδωρος με τους επαίνους. Τον Papa δεν τον γνώρισα ποτέ, δυστυχώς, αλλά ήταν γνωστό ότι στρεφόταν εναντίον φίλων όταν ήταν μεθυσμένος. Και τι έγινε; Κανείς δεν είναι τέλειος. Όταν ζήτησα από τον Norman να μου μάθει να χτυπάω με το κεφάλι, ήταν τόσο ευγενικός όσο η γριά γερμανίδα νταντά μου. Έκανε πυγμαχία κάθε Κυριακή πρωί με τον Jose Torres, παγκόσμιο πρωταθλητή ελαφρών βαρέων βαρών, και τον γιο του Michael. Ο τελευταίος μπορούσε εύκολα να τον νικήσει, αλλά ποτέ δεν το έδειχνε. Όπως θα έλεγε και ο Papa, «έτσι είναι οι άντρες».

Υπήρχε πολλή πομφόλυγα και στους δύο άνδρες, όπως θα έπρεπε, και θα ήθελα πολύ να δω κάποιον από τους δύο να απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με τη δυσφορία φύλου ή την ακούσια αγαμία. Πού είστε τώρα που σας χρειαζόμαστε, Papa και Norman; Αν και Εβραίος, ο Mailer δεν θα πατούσε το πόδι του στο Ισραήλ όσο χιλιάδες Παλαιστίνιοι παρέμεναν σε φρικτά στρατόπεδα προσφύγων. Κάποτε ήρθε στο πρωτοχρονιάτικο πάρτι μου στη Νέα Υόρκη και μια πολύ όμορφη Ισραηλινή φίλη της γυναίκας μου τον ρώτησε γιατί δεν το επισκέφθηκε ποτέ: «Επειδή δεν σου μοιάζουν όλοι, γλυκιά μου», απάντησε ο σκληρός τύπος. Τέλος της ιστορίας.

Ο Hemingway με στολή στο Μιλάνο, 1918. Οδηγούσε ασθενοφόρα για δύο μήνες μέχρι που τραυματίστηκε.

Photos Courtesy Wikipedia.org