Του Χρήστου Ζαμπούνη

Ο Νάρκισσος, ως γνωστόν, ερωτεύθηκε τον εαυτό του. Υπάρχουν αρκετές εκδοχές του μύθου, με την ίδια τραγική κατάληξη, την αυτοκτονία του. Στην Ψυχολογία ο ναρκισσισμός ορίζεται ως η υπερβολική ενασχόληση με τον εαυτό μας και επικεντρώνεται κυρίως στην εικόνα μας, τόσο όπως την επιθυμούμε οι ίδιοι όσο και στο πώς θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι. Στην εποχή των Μέσων Κοινωνικής Δικτυώσεως (social media) ο ναρκισσισμός θάλλει, με εκατομμύρια ματαιόδοξους νέους να αναρτούν στους λογαριασμούς τους αυτάρεσκες φωτογραφίες, σε μία αέναη διαδικασία αυτοθαυμασμού. Η τάσις αυτή έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη του εγωκεντρισμού, μίας καταστάσεως που όπως αποδεικνύει η ετυμολογία της λέξεως, θεωρεί το Εγώ ως κέντρο του κόσμου. Σε αυτήν την περίπτωση ο χρήστης απομακρύνεται από την αντικειμενική κατάσταση και περιορίζεται στην υποκειμενική θεώρηση. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία αντιλήψεως και επικοινωνίας με τον Άλλον, όποιος και αν είναι αυτός. Στις ακραίες του εκφάνσεις οι χρήστες δύνανται να οδηγηθούν στην λεγόμενη ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητος ή στην ναρκισσιστική νεύρωση, ήτοι στην αδυναμία μίας ώριμης οικείας σχέσεως, λόγω της αγάπης του Εαυτού. Στον αστερισμό τού φαίνεσθαι ο αρχαίος ελληνικός μύθος έρχεται να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την ψευδαίσθηση που δημιουργεί η εικόνα μας στον εσωτερικό μας κόσμο. Ερωτευόμενοι το είδωλό μας καταλήγουμε σε αδιέξοδο και απομόνωση. Η μακρά τούτη ψυχολογική εισαγωγή μεταφράζεται στην πράξη με τους εξής κανόνες, όπως τους αλιεύω από το «Διαδικτυακό Savoir Vivre»:

1. Η καθημερινή παρουσίασις των δραστηροτήτων από το πρωΐ έως το βράδυ, κουράζει. Όπως προτρέπει η influencer Χέηλυ Μπλουμινγκαίηλ, τρεις selfie την ημέρα είναι το ανώτατο όριο, εκτός εάν πρόκειται για την ημέρα των γενεθλίων μας.

2. Η αισθητική είναι το πρώτο θύμα στις αναρτήσεις όσων δεν παίζουν στα δάκτυλα την επεξεργασία των φωτογραφιών, ή απλώς δεν διαθέτουν υψηλή αισθητική.

3. Η οφθαλμαπάτη θάλλει στο instagram, αφού με τα φίλτρα και τις εφαρμογές μετατρέπονται οι αγύμναστοι σε γραμμωμένοι, οι κοντοί σε ψηλούς, για να φέρω μόνον δύο παραδείγματα. Φευ! Το όνειρο θα παραμείνει εικονικό, αφού στην περίπτωση που ο χρήστης επιχειρήσει να εμφανισθεί στην πραγματικότητα, η αλήθεια θα λάμψει.

4. Η κυρίαρχη τάσις στο instagram είναι αυτή της εξιδανικεύσεως. Για τους αναρτώντας πρόκειται για μία συνειδητή πράξη αυτοϊκανοποιήσεως, για τους ακολούθους τους, συνήθως ισοδυναμούται με ματαίωση και αίσθηση κενού.

5. Το παράδειγμα της οικογενείας Καρντάσιαν, οι οποίοι έκαναν την ζωή τους τηλεοπτικό reality, και στην συνέχεια επιτυχημένο business, φαίνεται να ακολουθούν πλείονες του ενός εγχώριοι «γουαναμπήδες». Ας έχουν υπ’ όψιν τους ότι η αφόρητη αυτοαναφορικότης ενδέχεται να γυρίσει σε μπούμερανγκ, υπό την έννοια της απωλείας των ακολούθων όταν δεν πληρούν τα high standards της «βασιλικής» οικογενείας του ναρκισσισμού.