Βιολογικό φύλο, ταυτότητα και έκφραση φύλου
Η εφηβεία αφορά μια μεταβατική περίοδο απ’ την παιδικότητα στην ενηλικίωση. Γίνονται πολλές συναισθηματικές αλλαγές καθώς ξεκινά η εξερεύνηση της σεξουαλικότητας –δηλαδή από ποιόν έλκομαι– και η κατανόηση της ταυτότητας –δηλαδή ποιος νοιώθω ότι είμαι–.
της Μαρίας Μυλωνά
Το βιολογικό φύλο με το κοινωνικό φύλο ποικίλλει σε πολιτισμικό επίπεδο. Βιολογικά τα φύλα (sex) χωρίζονται σε 3 κατηγορίες, αρσενικό, θηλυκό και διαφυλικό (intersex = παραπέμπει στην ασάφεια των γεννητικών οργάνων ή δεν υπάρχει καθορισμένο ανατομικό φύλο). Το γένος ή κοινωνικό φύλο (Gender), είναι το πως παρουσιάζεται ο καθένας κοινωνικά.
Αν και οι έρευνες είναι αδύναμες στο να αποδείξουν την αιτία του σεξουαλικού προσανατολισμού, υπάρχει η θεωρεία ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικής, ορμονικής και περιβαλλοντολογικής επιρροής. Η αδυναμία οφείλεται στον ηθικό περιορισμό των ερωτήσεων που μπορούν να γίνουν σε νεαρές ηλικιακά ομάδες. Επίσης απευθύνονται σε λευκούς σε Αγγλόφωνες χώρες, καθώς δεν είναι γενικότερα επιτρεπτό θέμα συζήτησης. Στις έρευνες, το να έχεις στιγμές οικειότητας με φίλους του ιδίου φύλου, θεωρείται ομοφυλοφιλία ενώ μιλάμε για μια πιθανά λανθασμένη ομοφυλοφιλία που μπορεί να αναπτυχθεί στην εφηβεία λόγω πειραματισμού και αμφισβήτησης των στερεοτύπων. Το να αισθάνεσαι οικειότητα με μια φίλη σου, να κρατιέσαι απ΄ το χέρι ή να κοιμηθείτε στο ίδιο κρεβάτι, είναι συνηθισμένο σε διακοπές ή σε διανυκτέρευση στο σπίτι φίλων και σίγουρα δεν θεωρείται ομοφυλοφιλία. Η αναζήτηση συναισθηματικής ζεστασιάς δεν αντιστοιχεί στη σεξουαλικότητα.
Λίγα χρόνια πριν ήταν πολύ δύσκολα για τους νέους που οι επιθυμίες τους δε συμβάδιζαν με τα ετεροφυλοφιλικά πρότυπα. Δεν υπήρχε η γνώση στο γιατί αισθάνονταν δυσφορία με το βιολογικό τους φύλο ή στο γιατί επιθυμούσαν κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν. Ενώ το μόνο που χρειαζόταν είναι να αγκαλιάσουν και να αποδεχτούν τη διαφορετικότητα τους. Αναλογιστείτε ότι το δικαίωμα γάμου σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια αναγνωρίζεται σε 34, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, από τις 194 χώρες του κόσμου.
Στις μέρες μας αντιθέτως έχουμε πρόσβαση στα πάντα μέσα απ’ τις μικρές μας οθόνες. Αυτό έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Ο εγκέφαλος μας βομβαρδίζεται με άπειρες πληροφορίες που δεν είναι εξοικειωμένος να τις διαχειρίζεται. Καταλήγουμε να ταυτιζόμαστε με άγνωστα πρότυπα και να χάνουμε τη δική μας ταυτότητα. Έχει γίνει «της μόδας» η δήλωση διαφόρων ειδών σεξουαλικών προσανατολισμών και κοινωνικών φύλων, 32 στο σύνολο. Όπως Bisexual, Pansexual, Transgender, Non- binary, Gender queer, Gender fluid, Cis gender, Gender non-conforming, κλπ., χωρίς να είναι εύκολα διακριτές οι διαφορές τους.
Αναφέρω τη λέξη «της μόδας» γιατί μια νεαρή 15χρονη μου ανέφερε ότι ντρέπεται να πει στις φίλες της ότι της αρέσουν τα αγόρια, επειδή στο σχολείο της «δεν είναι cool να είσαι straight».
Μια κοπέλα 23χρονη μου ανέφερε προβληματισμένη ότι δεν μπορεί να είναι φυσιολογικό να είναι straight εφόσον οι περισσότεροι γύρω της δεν συμμορφώνονται με τα στερεοτυπικά πρότυπα.
Ένας νεαρός 21χρονος μου αναφέρει ότι ένας φίλος του αλλάζει κοινωνικό φύλο κάθε χρόνο ώστε να ενσωματώνεται με τους γύρω του.
Η πληθώρα των πληροφοριών που δεν συνδυάζονται με προσωπική εμπειρία, μπερδεύει παρά βοηθά τα νεαρά άτομα. Στην προσπάθεια τους να ενταχθούν ή να ξεχωρίσουν, αλλοιώνουν τις πραγματικές τους επιθυμίες.
Είναι σημαντικό να είμαστε αληθινοί με τον εαυτό μας και τις επιλογές μας. Δεν αγκαλιάζουμε έναν «όρο» ή μια «ταμπέλα», αλλά εκείνον που διακινεί κάτι μέσα μας.
” Όταν ανακαλύψω ποιος είμαι, θα είμαι ελεύθερος ” Ralph Ellison
Η Μαρία Μυλωνά είναι Ψυχολόγος Υγείας και Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια
Photo by Alexandre Dinaut on Unsplash