Ξέρεις η ποίηση δεν είναι μια μελοδραματική συνήθεια κάποιου αφελούς κοριτσιού με πεταλούδες στα μαλλιά και το καπάκι ενός BIC στα δόντια. Ίσως αυτά που πραγματεύονται ρινόκερους και ουράνια τόξα, ναι, είναι. Αλλά υπάρχουν και πένες που σπάνε κόκαλα. Στίχοι που με λόγια μεστά και ώριμα μεταφέρουν την αλήθεια από γενιές σε γενιές.
Ευτυχώς για εμάς, τους Έλληνες που ο λόγος είναι μέρος του κώδικα μας, τέτοιοι στίχοι μας είναι κατανοητοί και κυρίως πολύτιμοι. Άλλοτε ως σύντροφοι, άλλοτε ως οδηγοί, μας βγάζουν μέσα από τα δύσκολα, πιο σοφούς.
Το MANCODE gang, διάλεξε 8 στίχους από Έλληνες και ξένους ποιητές που αξίζουν να θυμάσαι.
Ύμνος εις την Ελευθερία, Διονύσιος Σολωμός
Οι δύο πρώτες στροφές αυτού του ποιήματος του Διονύσιου Σολωμού αποτελούν και τα λόγια του Εθνικού μας Ύμνου. Ο Ύμνος εις την Ελευθερία, όμως, αποτελείται από 158 στροφές και κάθε μία από αυτές είναι ικανή να σε φορτίσει με σθένος.
“Τρέχουν άρματα χιλιάδες,
σαν το κύμα εις το γιαλό
Αλλά οι ανδρείοι παλικαράδες
δεν ψηφούν τον αριθμό”
Η Σονάτα του Σεληνόφωτος, Γιάννης Ρίτσος
‘Ενα ποίημα που έχουν δοκιμάσει ν’ απαγγείλουν δραματικά πολλοί και να συνοδεύσουν στο πιάνο εξίσου δραματικά περισσότεροι. Κατά τη γνώμη μας, το ποίημα ακούγεται καλύτερα άνευ δράματος, στο κεφάλι του καθενός από’ μας.
“Το ξέρω πως ο καθένας μοναχός
πορεύεται στον έρωτα,
μοναχός στη δόξα και στον θάνατο.
Το ξέρω.
Το δοκίμασα.
Δεν ωφελεί”
Invictus, William Ernest Henley
Ο ποιητής της Βικτοριανής εποχής, αφού έχασε το πόδι του και πάλευε κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες να σώσει το δεύτερο, απάντησε σθεναρά στην σκληρή του πραγματικότητα μ’ ένα ποίημα που είναι ένας “φάρος” εδώ και αιώνες.
“No matter how strait the gate
how charged with punishments the scroll,
I am the master of my fate,
I am the captain of my soul”
“Όσο στενό κι αν είναι το πέρασμα,
Όσες τιμωρίες κι αν βγήκαν στην απόφαση,
Εγώ είμαι ο αφέντης της μοίρας μου,
Εγώ είμαι ο καπετάνιος της ψυχής μου”
Όλοι Φέρναν Σημάδια στο Πρόσωπο, Ζωή Καρέλλη
Συνδυάζοντας τη γυναικεία ευαισθησία με τη διανόηση, η Ζωή Καρέλλη από το 1935, έβγαζε τον εσωτερικό της λόγο σε κοινή θέα. Η άψογη αφομοίωση της ελληνικής γλώσσας, της επέτρεπε να δημιουργεί εικόνες και σχήματα που καρφώνονται στο κεφάλι του αναγνώστη για μια ζωή.
“Είναι κι αυτό μια αξία, να μην ντρέπεσαι για τον σημαδεμένο εαυτό σου”
Ο Τρελός, Κώστας Βάρναλης
Σατιρικός, μυθοπλάστης και τρυφερός προς το ανθρώπινο όν, ο Κώστας Βάρναλης είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές. Από το 1921 περιγράφει τα δρώμενα αλλά και εμπνέει την αρετή και τη δικαιοσύνη.
“Σαν είν’ οι αφέντες σου δικοί (δίκαιοι)
θα ‘ναι κι η ζήση σου γλυκή
κι ανέγνοιο το κεφάλι σου”
Πούσι, Νίκος Καββαδίας
Ο ποιητής των θαλασσών, όπως τον λένε, εργαζόταν στα καραβιά στην αρχή ως μούτσος και αργότερα ως ασυρματιστής. Ο Καββαδίας αποτύπωσε τις εμπειρίες του και τις σκέψεις του στο χαρτί, προσθέτοντας στην Ελληνική λογοτεχνία τον λυρισμό “του λιμανιού” αλλά και τις μεγάλες αλήθειες γι’ αυτόν που δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την εύκολη ζωή.
“..απ’ το να φοβάμαι και να καρτερώ
κάλλιο περισκόπιο και τορπίλα.”
Θερινό Ηλιοστάσι Θ’ (Μιλούσες για Πράγματα), Γιώργος Σεφέρης
Ο Γιώργος Σεφέρης, ποιητής εκ των σημαντικοτέρων, βραβευμένος με Νόμπελ, έχει καταγράψει τις εικόνες τις ζωής του αλλά και άλλων με τον πιο ώριμο και διαχρονικό τρόπο. Μέσα στους στίχους του, κανείς μπορεί να δει τη χαρά, τη λύπη, τη μάχη και τη λύτρωση, θαυμάζοντας το μεγαλείο της Ελληνικής γλώσσας.
“Ο θαλασσινός άνεμος κι η δροσιά της αυγής
Υπάρχουν χωρίς να το ζητήσει κανένας”
Όσο Μπορείς, Κωνσταντίνος Καβάφης
Ο Αλεξανδρινός ποιητής που τίμησε την Ελληνική Λογοτεχνία με έργα άφθαρτα στον χρόνο, έδειξε τη δύναμη της πένας του μετά τα 40. Με ποιήματα ιστορικά, ερωτικά και φιλοσοφικά, ο Καβάφης χτίζει ήθος και αξιοπρέπεια μέσα σ’ έναν κόσμο που δεν νικάει πάντα το καλό.
“Κι αν δεν μπορείς να κάμεις τη ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς:
Μην την εξευτελίζεις…”