Το 2012, θέλοντας να μεταφερθεί στην εποχή του μεσοπολέμου, παρουσιάζει μια σειρά από φωτογραφίες, τραβηγμένες από διάφορα ιστορικά μέρη του Βερολίνου. Ανακάλυψε μια αίθουσα χωρού, στην οποία χόρευαν στρατιωτικοί κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, η οποία ήταν κατεστραμμένη αλλά ακόμα σε χρήση. Συγκεκριμένα, εμπνευσμένος από το έργο του Otto Dix, «Salon», απεικονίζοντας τρείς γυναίκες σε μεγάλη ηλικία, να κάθονται σε ένα τραπέζι και μια νεαρότερη κοπέλα να στέκεται και να κοιτάει την κάμερα με την χαρακτηριστική αλαζονεία της νιότης. Η πρώτη ήταν 89 χρόνων και φαινόταν πραγματικά σε κακή κατάσταση, η μεσαία φαινόταν να έχει ένα χαμόγελο θλιμμένο, το οποίο προέκυψε όταν της είπε απλώς να «σκεφτεί τα νιάτα της» και η τρίτη γυναίκα ήταν βαμμένη πολύ έντονα θυμίζοντας την εικόνα μιας γκέισας. Όπως λέει ενώ έχει πολλές ιδέες στο μυαλό του, όταν φωτογραφίζει, ποτέ δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος να ερμηνεύσεις μια εικόνα.

Photography by: Erwin Olaf

Οι φωτογραφίες του Erwin Olaf έχουν νοήματα αμφιλεγόμενα, είναι σκοτεινές και ο ίδιος είναι ένας από τους κορυφαίους Ολλανδούς φωτογράφους. Με αφορμή τα 60α του γενέθλια, τρία μουσεία παρουσιάζουν εκθέσεις αφιερωμένες στα έργα του.

Το Gemeentemuseum καθώς και το Fotomuseum στη Χάγη, παρουσιάζουν εκατοντάδες από τις φωτογραφίες του σε δύο παράλληλες εκθέσεις, με τίτλο “Erwin Olaf», από τις 16 Φεβρουαρίου έως τις 12 Μαΐου.

Την ίδια στιγμή, το Aperture παρουσιάζει μια μονογραφία 400 σελίδων με τίτλο “Erwin Olaf- I Am”, συνοδευόμενο από φωτογραφίες τις οποίες τράβηξε ο ίδιος στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο curator των δύο εκθέσεων Wim van Sinderen, χαρακτήρισε το στυλ του Olaf, ως «painterly» και αφηγηματικό , και συνέχισε :«Πάντα χαρακτηρίζω το στυλ του ως «one-still cinema», καθώς δεν μπορείς να γνωρίζεις τι προηγήθηκε πριν, ούτε τι ακολουθεί μετά, κάνοντας τις φωτογραφίες του, τόσο αινιγματικές όσο και ενοχλητικές, με έναν όμορφο τρόπο.»

Το Fotomuseum θα επικεντρωθεί στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του, ξεκινώντας από την εποχή του φωτορεπορταζ και συνεχίζοντας με την σειρά «Chessmen», μια συλλογή από βραβευμένες φωτογραφίες, που απεικονίζουν δεμένες και φιμωμένες φιγούρες, σαν πιόνια σε ένα μεσαιωνικό σκάκι, φωτογραφίες που αποθέωσαν την καριέρα του. Η έκθεση επίσης περιλαμβάνει την σειρά από πορτραίτα με τίτλο «Blacks», με την παράλληλη παρουσίαση των τεχνικών που χρησιμοποίησε μέσα στα χρόνια, από την αναλογική φωτογραφία, στη ντίτζιταλ πραγματικότητα, ενώ όπως σημειώνει και ο Mr. van Sinderen, θα περιλαμβάνονται και φωτογραφίες από καλλιτέχνες που αποτέλεσαν έμπνευση για την δουλειά του.

Ανάμεσα στους κορυφαίους φωτογράφους της Ολλανδίας- Rineke Dijkstra, Anton Corbijn, και Mr. Olaf- ο Olaf είναι ο λιγότερο γνωστός διεθνώς, ενώ στην γενέτειρά του έχει επιλεχθεί για υψηλού κύρους πρότζεκτς, όπως το να φωτογραφίσει την βασιλική οικογένεια της Ολλανδίας. Παράλληλα τον προηγούμενο χρόνο, το εθνικό μουσείο της Ολλανδίας, το Rijksmuseum, επέλεξε 500 από τις φωτογραφίες του, προκειμένου να τις εντάξει στην μόνιμη συλλογή του, και δέκα από αυτές θα τις παρουσιάσει μαζί με αριστουργηματικούς πίνακες από καλλιτέχνες όπως ο Rembrandt και ο Gerard ter Borch, σε μια έκθεση που ξεκινάει τον Ιούνιο.

«Σε αντίθεση με το να δώσουμε τις φωτογραφίες του σε μια έκθεση σύγχρονης τέχνης όπου τα έργα του θα χάνονταν σαν μέρος μιας avant- garde φωτογραφικής συλλογής, εδώ τα έργα του αποτελούν μέρος μιας μακράς και ισχυρής παράδοσης στην ζωγραφική και την τέχνη γενικότερα», είπε σε συνέντευξή του ο Hans Rooseboom, curator στο τμήμα φωτογραφίας του Rijksmuseum, και συνέχισε: «Ορισμένα από τα έργα του παρουσιάζουν διαχρονικότητα και αυτό θα φανεί στην έκθεση.»

Ο Olaf ξεκίνησε την καριέρα του στις αρχές της δεκαετίας του 1980, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του πάνω στη δημοσιογραφία στη Σχολή της Ουτρέχτης, εργάστηκε για λίγα χρόνια σαν φωτορεπόρτερ, καταγράφοντας την πορεία του «gay liberation movement» καθώς και την «alternative party scene» του Άμστερνταμ. Οι πρώτες φωτογραφίες του δημοσιεύτηκαν στο ολλανδικό, μουσικό περιοδικό «New Wave music magazine Vinyl».

Όπως ο ίδιος έχει πει σε πρόσφατες συνεντεύξεις του, αγαπάει το φως της ημέρας, αλλά προτιμάει τη νυχτερινή ζωή, ενώ όπως αναφέρει, σε ολόκληρη τη ζωή του αντιμετωπίζει πολύ μεγάλο πρόβλημα σχετικά με την σχέση του με την πραγματικότητα. Αυτός ήταν και ο λόγος που τελικά προτίμησε να μετακομίσει σε ένα στούντιο, εκεί όπου θα μπορούσε να δημιουργήσει την δική του φαντασία, τον δικό του ονειρικό κόσμο, τον δικό του σουρεαλισμό.

Η πρώτη αναγνώριση στα έργα του, ήρθε με την βράβευση της σειράς “Chessmen,”το 1988, όπου κέρδισε το «Young European Photographer Prize», στην οποία έδωσε έμφαση στην αδυναμία της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως έκανε και στα επόμενα χρόνια και τα έργα που ακολούθησαν.

Σε γενικές γραμμές η ποιότητα στις φωτογραφίες του δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά, καθώς παρουσιάζουν μια τελειότητα η οποία καταδεικνύει τα χρόνια του στο κομμάτι της διαφήμισης. Ωστόσο, κοιτώντας λίγο πιο προσεκτικά, βλέπεις κάποια στοιχεία που σε διεγύρουν συναισθηματικά, κυρίως στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών.

Στην τελευταία σειρά του με τίτλο «Palm Springs», ο Olaf ντύνει τα μοντέλα του με ρούχα του 1960 και με αντίστοιχο χτένισμα, τα οποία απολαμβάνουν ένα πικνικ σε ένα ερημικό τοπίο στην Καλιφόρνια, ενώ παράλληλα στο βάθος της φωτογραφίας, στροβυλίζονται ανεμογεννήτριες, οι οποίες ανακαλύφθηκαν πρώτη φορά την δεκαετία του 1980. Συνδυάζει δηλαδή στοιχεία από διαφορετικές εποχές, δημιουργώντας μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα οπτικής αντίθεσης.

Photography by: Erwin Olaf

Για την υλοποίηση αυτής της τελευταίας σειράς του, χρειάστηκε να βγει έξω από το αγαπημένο του στούντιο και να δημιουργήσει τον δικό του φανταστικό κόσμο όπως λέει χαρακτηριστικά, στο πραγματικό περιβάλλον. Είναι μια διαδικασία όπως λέει ο ίδιος, που απαιτεί να αναζητήσεις την σωστή τοποθεσία όπως ακριβώς ένας κινηματογραφιστής, προσλαμβάνοντας ηθοποιούς ως μοντέλα και σχεδιάζοντας κάθε λεπτομέρεια στο σετ. Η όλη διαδικασία διαρκεί για μήνες, ενώ όπως αναφέρει ο ίδιος, προτιμάει να επενδύει τα χρήματά του στην υλοποίηση των πρότζεκτ του παρά σε μια πολυτελή ζωή με ακριβά αυτοκίνητα και υπερβολές.

Τα γενέθλια του Erwin Olaf είναι ένα ορόσημο με ιδιαίτερη σημασία για τον καλλιτέχνη επειδή διαγνώστηκε με εμφύσημα το 1996 και ο γιατρός του είπε τότε ότι πιθανότατα δεν θα ζήσει να δει 60. Παρά την επιβαρρυμένη του υγεία, συνεχίζει ο ίδιος να επεξεργάζεται τις φωτογραφίες του. Για τον ίδιο όπως δηλώνει, το να δουλεύει στο σκοτεινό του δωμάτιο, ακούγοντας μουσική, παραμένει η μεγάλη του αγάπη.