Ράλλυ Αιγαίου

Κείμενο και φωτογραφίες: Βαγγέλης Ρασσιάς

Η θαλασσινή μου «περιπέτεια» με το Ράλλυ Αιγαίου ξεκίνησε το 1985… Υπηρετούσα στο Πολεμικό Ναυτικό όταν έλαβα εντολή να καλύψω φωτογραφικά ένα ιστιοπλοϊκό ράλλυ 400 ναυτικών μιλίων στο Αιγαίο, όπου συμμετείχαν δύο σκάφη της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Ήταν ένα ράλλυ που εμπεριείχε όλες τις μορφές της περιπέτειας…

Το 1964, μια ομάδα μελών του Πανελληνίου Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΟΙΑΘ) σκέφτηκε ότι θα έπρεπε να διοργανωθεί ένα αντίστοιχο ράλλυ στις ελληνικές θάλασσες, και συγκεκριμένα στο Αιγαίο πέλαγος, που να επισκέπτεται κάθε χρόνο τα ελληνικά νησιά. Η κίνηση αυτή συνέπεσε με την προτροπή της πολιτείας για μια ναυταθλητική διοργάνωση στο Ανατολικό Αιγαίο, για εθνικούς λόγους, και ως εκ τούτου ο αγώνας διεξάγεται έκτοτε με την υποστήριξη του Πολεμικού Ναυτικού.

Μεταξύ Λέσβου και Χίου, στο στενό των Οινουσσών, εκεί που φωτογράφιζα ανέμελα πάνω στο Swan «Ήλιος» του Κωνσταντινίδη, αίφνης αρχίζουν να ακούγονται εκρήξεις από κανόνια στον ορίζοντα! Δημιουργείται πανικός! Μαζεύω τα φωτογραφικά μου σύνεργα και ετοιμάζομαι να πέσω στη θάλασσα… Ενώ το κανονίδι συνεχίζεται, το Α/Τ «Αιγαίο» που μας συνόδευε πλέει πάση δυνάμει προς το μέρος μας, όπου το πλησιάζει μια τουρκική ακταιωρός σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα. Με μεγάφωνο ανακοινώνει ότι γίνεται άσκηση και οφείλουμε να αλλάξουμε πορεία, διότι υπάρχει κίνδυνος για τη σωματική μας ακεραιότητα, όπως και των σκαφών… Την ίδια ώρα, αρχίζει να αχνοφαίνεται από τον Τσεσμέ προς εμάς ο όγκος των πολεμικών πλοίων του τουρκικού στόλου.

Οι περισσότεροι ιστιοπλόοι, αλλά και εμείς συμβιβαζόμαστε να μην περάσουμε από το στενό, ο ολυμπιονίκης Τάσος Μπουντούρης όμως αδιαφορεί και με το ιστιοπλοϊκό «Marvin Again» διασχίζει το στενό εν μέσω εκρήξεων… Η μόνη του αβαρία όταν έφθασε στο λιμάνι της Χίου ήταν ένα σπασμένο κατάρτι… και τα σπασμένα νεύρα μας. Έπρεπε να πάρω το πρώτο αεροπλάνο, να φθάσω στην Αθήνα, να εμφανίσω και να παραδώσω το υλικό στο περιοδικό «Ένα», στο οποίο εργαζόμουν τότε, και να ξαναφύγω αμέσως για να προλάβω το ράλλυ στη Σάμο.

Επρόκειτο για μια εσφαλμένη απόφαση… Το Αιγαίο έβγαλε καιρό, άσχημο καιρό. Διαπλεύσαμε το πέλαγος με 10 μποφόρ. Ήμουν στη γέφυρα του Α/Τ, όπου με δυ- σκολία κρατιόμουν και με μεγαλύτερη δυσκολία φωτογράφιζα… ιστιοπλοϊκά που εγκατέλειπαν, κατάρτια που έσπαγαν. Το ράλλυ, παρά τις δυσμενείς συνθήκες, έγινε. Μετά από εκείνη την εμπειρία, τα επόμενα χρόνια το Ράλλυ Αιγαίου έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της φωτογραφικής μου καριέρας.

Το 1987 στην Πάτμο, από μια πλάκα κάποιων ιστιοπλόων με πρωτεργάτη τον Τάσο Μπουντούρη, αδειάσαμε από γιαούρτια όλες τις ΕΒΓΑ στη Σκάλα της Πάτμου… Το τι έγινε δεν περιγράφεται…

Το 1992, ενώ βρισκόμασταν με το Α/Τ «Αιγαίο» στην Αντίμηλο με επτά μποφόρ, λαμβάνουμε σήμα SOS από ένα ρωσικό ιστιοπλοϊκό που συμμετείχε στο ράλλυ. Τους βρήκαμε ξυλάρμενους μεσοπέλαγα, με σπασμένο κατάρτι… Έπρεπε να ρίξουμε κάβο και να τους ρυμουλκήσουμε πίσω στη Μήλο. Όταν καταπλεύσαμε στη Μήλο και το Α/Τ έκανε κράτει, ο κάβος με τον οποίο ήταν δεμένο το ιστιοπλοϊκό έκανε «κοιλιά», δέθηκε γύρω από τις προπέλες, που γύριζαν ακόμη, και ξαφνικά βλέπω το ρυμουλκούμενο ιστιοπλοϊκό να έρχεται καταπάνω μας με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ευτυχώς οι προπέλες έκοψαν τον κάβο και απεφεύχθη η πρόσκρουση. Το ιστιοπλοϊκό, όμως, άνοιξε σαν καρπούζι. Τα πιο επιτυχημένα γλέντια και πάρτι τα διοργάνωνε ο Πέτρος Γουλανδρής. Συνήθως, όταν έδεναν σε μεγάλα νησιά, έκλεινε ένα κέντρο ολόκληρο για το πλήρωμα του «Big Greek Machine», για να διασκεδάσουν μέχρι το πρωί. Όταν τα νησιά ήταν μικρά, όπως τα Ψαρά, το συνοδευτικό του «Discover», ένα αυθεντικό σκάφος για ψάρεμα ξιφία, μετατρεπόταν σε πίστα χορού με disco μπάλα περιστρεφόμενη και φωτορυθμικά…

Στα 56 χρόνια της ιστορίας του, το Ράλλυ Αιγαίου έχει διανύσει πάνω από μία φορά την περίμετρο της Γης σε ναυτικά μίλια (20.000) και έχει επισκεφθεί σχεδόν όλα τα νησιά του Αιγαίου, προσφέροντας απόλυτο θέαμα ναυτοσύνης και αθλητισμού. Εν τέλει, η λιβιδινική ηδονή της ιστιοπλοΐας προσφέρει το απόλυτο, διότι η θάλασσα έχει μόνο ανοιχτούς ορίζοντες.

Το 1988 κάλυπτα το ράλλυ από το περίφημο Α/Τ «Αετός». Πηγαίναμε για Πάρο και είχε μπουνάτσα.Μετά από μια ωραία κουβέντα που είχα με τον πλοίαρχο, πήγα στο υπόστρωμα των υπαξιωματικών όπου μου είχε παραχωρηθεί μια κουκέτα. Ήταν έξι το πρωί, όταν ακούστηκε ένας τρομερός θόρυβος από λαμαρίνες που έσπαγαν. Πεταχτήκαμε όλοι επάνω μέσα στο σκοτάδι, μονολογώντας και φωνάζοντας: «Βουλιάζουμε!». Ανέβηκα γρήγορα στο κατάστρωμα. Τι είχε συμβεί; Κοντά στον Κριό, στην Παροικιά, το Α/Τ «έκατσε». Το σόναρ που είχε στα ύφαλά του το πλοίο είχε βρει σε αβαθή. Κοίταξα τον πλοίαρχο, που ήταν στη γέφυρα. Εκείνος γύρισε προς εμένα και μου είπε: «Βαγγέλη, το κάτσαμε το καράβι». Και άρχισαν τα δύσκολα…

Έπεσε ένας δύτης για να εκτιμήσει την κατάσταση και είπε ότι το πλοίο έπρεπε να ρυμουλκηθεί. Στο μηχανοστάσιο οι μηχανές δούλευαν στο φουλ, μήπως και ξεκολλήσει… Τίποτα. Όλο το πλήρωμα μετέφερε τα πυρομαχικά του πλοίου από πλώρα πρίμα, αλλά τίποτα. Κάποια στιγμή έπρεπε να αποβιβαστούμε. Πώς όμως; Να πέσουμε στη θάλασσα;

Μετά από ώρες αναμονής, ήρθε μια λάντζα να μας πάρει, αλλά είχε απίστευτη ρεστία. Έπρεπε να πηδήσουμε από 3 μέτρα ύψος στη λάντζα, όπου ο λαντζέρης περίμενε να μας πιάσει στον αέρα για να μην τσακιστούμε. Τέλος καλό, όλα καλά! Για όλους εμάς. Το δε πλοίο ξεκόλλησε μόνο του από τα κύματα που δημιουργούσε το πήγαινε-έλα των επιβατηγών που κατέπλεαν και απέπλεαν από την Παροικιά… Όσο για τον πλοίαρχο, είναι μια άλλη ιστορία. Πάντως είναι εν ζωή και διαπρέπει πολιτικά…

Και μετά, άρχισαν πάλι τα δύσκολα… Ήρθε ένα άλλο Α/Τ να μας παραλάβει, για να συνεχιστεί το ράλλυ προς τα Ψαρά. Ήταν ο «Πάνθηρ», που μόλις είχε τελειώσει ένα εικοσαήμερο ξιφία στο Ανατολικό Αιγαίο. Το καράβι δεν είχε καν νερό. Ευτυχώς που είχα έναν χορηγό τότε με γνωστό ανθρακούχο νερό. Είχα μερικές κούτες και έτσι πλύθηκα, όπως και μερικοί άλλοι συνάδελφοι…