του Απόστολου Κοτσάμπαση

Δεν υπάρχει τέλεια ζωή, μόνο τέλειες στιγμές…

«Χρώμα δεν αλλάζουν τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάνε…» Ένας στίχος τραγουδιού, λέξεις ταιριασμένες σοφά ώστε να λένε πολλά σε μια μικρή αράδα. Επαναπροσδιορισμός προτεραιοτήτων, διαφορετική οπτική, δεκτικοί σε νέες πιθανότητες, προετοιμασία για δυσκολότερες καταστάσεις, επανεκτίμηση «απλών» καθημερινών πραγμάτων. Κρίση, οικονομική διάλυση, κατεδάφιση αξιών, ηθικής, κυνισμός, απάθεια, μιζέρια και παραίτηση. Όλα αυτά τα συναντάμε συνεχώς γύρω μας τα τελευταία χρόνια. Συνθέτουν ένα σκηνικό βάλτου, που σαν κινούμενη άμμος απειλεί να καταπιεί ό,τι βρει μπροστά της. Η κοινωνική κρίση της χώρας έδωσε αφορμή σε αρκετούς που γνωρίζω να προσεγγίσουν και να ιεραρχήσουν διαφορετικά τα πράγματα. Αναζητούν, κυρίως εντός τους, ίχνη και σημάδια ενός παλαιότερου εαυτού. Κρυμμένα κάπου μέσα τους βρίσκονται στοιχεία ενός ανέγγιχτου πυρήνα, χάρη στον οποίο «έχτισαν» αυτό που είναι σήμερα. Παρέμεναν στο «pause», γιατί δεν ήταν στη «μόδα». Τώρα, αυτά τα πολύτιμα υλικά αναδύονται ως διαχρονικά συστατικά, ικανά να στηρίξουν τον σχεδιασμό της αλλαγής πορείας με βάση τα νέα δεδομένα.

Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν εντός μας και γύρω μας, τα «κλισέ» των παλαιοτέρων επιμένουν να εμφανίζονται από το παρελθόν και να επιβεβαιώνονται στο παρόν. Μήπως διότι εμείς πήραμε τη θέση των «παλιών» και δεν το συνειδητοποιήσαμε; Πιθανόν. Όπως και να έχει, όμως, η ζωή σου άλλαξε μαζί με των άλλων. Ακόμη και αυτοί που θεωρούν ότι δεν τους αγγίζει κάνουν λάθος. Η νέα κατάσταση ζητά να επανεκτιμήσεις συνολικά τη ζωή σου. Δώσε σημασία στο σήμερα. Μην αναβάλλεις. Μην περιμένεις. Στάσου δυνατός απέναντι στα δύσκολα. Βάλε το μυαλό σου να δουλέψει. Είσαι ικανός για τα πάντα. Αυτός είναι ο τρόπος του άνδρα. Ταυτόχρονα, ισορρόπησε μέσα σου. Διέθεσε περισσότερο χρόνο σε ανθρώπους που σε αγαπούν χωρίς αντάλλαγμα. Παράλληλα, κυνήγησε τους στόχους σου.

Αλλά, για να μην ξεφύγουμε σε ρητά «Coelho style» και σε γενικότητες, σκέψου το πιο σημαντικό απ’ όλα:

«…ο χρόνος είναι ένα αστείο, είναι ένα πολύ περίεργο πράγμα. Βλέπεις, όταν είσαι νέος, είσαι παιδί, έχεις χρόνο – το μόνο που έχεις είναι χρόνος. Ξοδεύεις ένα-δυο χρόνια εδώ κι εκεί, δεν έχει σημασία. Το γνωρίζεις. Όσο μεγαλώνεις, όμως, λες: “Χριστέ μου, πόσο έχω ακόμα; Έχω τριάντα πέντε καλοκαίρια ακόμη…” Σκέψου το: τριάντα πέντε καλοκαίρια…» Σημειώστε την πολύ σοφή ατάκα του Benny στην κλασική ταινία του Coppola.

Το περασμένο καλοκαίρι, καθισμένος στη σκιά ενός πλατάνου, ξαναδιάβαζα Hemingway, συνοδεία ουίσκι και πούρου, όπως θα ήθελε εκείνος και όπως αρμόζει στην περίσταση. Λοιπόν, οι «κλασικοί» γίνονται επίκαιροι σε ανάλογες καταστάσεις. Μια δύναμη, σαν κρυμμένη ενέργεια, ξεχύνεται από τις σελίδες του κειμένου του. «Φόρτωσα» κανονικά. Υψώνοντας το βλέμμα στα γύρω βουνά ένιωσα τυχερός που ζούσα εκείνες τις ώρες, τη στιγμή, το λεπτό, το δευτερόλεπτο. Όπως έγραψε και ο ίδιος: «Δεν υπάρχει τίποτε άλλο πέρα από το τώρα. Δεν υπάρχει ούτε το χθες, φυσικά, ούτε υπάρχει κανένα αύριο. Πόσο πρέπει να γεράσεις για να το μάθεις αυτό; Υπάρχει μόνο το τώρα, κι αν το τώρα είναι μόνο δύο ημέρες, τότε δύο ημέρες είναι η ζωή σου και όλα τα άλλα μέσα σ’ αυτήν προσαρμόζονται αναλογικά. Έτσι ζεις μια ζωή μέσα σε δύο ημέρες. Κι αν πάψεις να παραπονιέσαι και να ζητάς αυτά που δεν θα ’χεις ποτέ, θα ’χεις μια καλή ζωή. Μια καλή ζωή δεν μετριέται με βιβλικά ανύσματα…»*

*(Ernest Hemingway, «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», εκδόσεις Μεταίχμιο)