της Φένιας Μπινιάρη

«Πρέπει να θυμόμαστε ότι στην κτηνωδία της μάχης, άλλη μια τέτοια αποκάλυψη κρύβεται ακριβώς στη γωνία». Sebastião Salgado

Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 1991, στη διάρκεια του πρώτου Πολέμου του Κόλπου, οι στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ και των συμμαχικών δυνάμεων κατεδίωκαν τα στρατεύματα του Σαντάμ Χουσεΐν εκδιώκοντάς τα από το Κουβέιτ. Οι Ιρακινοί υποχωρώντας ανταπάντησαν με μια κόλαση. Έβαλαν φωτιά σε επτακόσιες πετρελαιοπηγές και σ’ έναν απροσδιόριστο αριθμό περιοχών με έλαια σε χαμηλό υψόμετρο. Πυροδοτήθηκαν τεράστιες πυρκαγιές, προκαλώντας μία από τις χειρότερες περιβαλλοντικές καταστροφές στη μνήμη του σημερινού ανθρώπου. Καθ’ όλη την προσπάθεια να ελεγχθούν και να περιοριστούν οι πυρκαγιές που είχαν ξεσπάσει, ο φωτογράφος Sebastião Salgado ταξίδεψε στην περιοχή για να καταγράψει αυτή την τρομερή καταστροφή. Οι συνθήκες ήταν βασανιστικές για όσους βρέθηκαν εκεί. Η ζέστη ήταν τόσο έντονη, που κατάφερε να αλλοιώσει τον φακό του Salgado, ενώ ένας δημοσιογράφος και ένας φωτογράφος έχασαν τη ζωή τους καθώς περνούσαν μέσα από τις φλόγες. Ακολουθώντας τους πυροσβέστες, ο Salgado αψήφησε τον κίνδυνο, τη ρύπανση και τη θερμοκρασία για να απαθανατίσει το τοπίο της καταστροφής. Τα απομεινάρια από τις καμήλες, την άμμο με τις βόμβες, τις φλόγες και τον καπνό που έκρυβαν ακόμα και το φως του ήλιου.

Η συγκλονιστική σειρά με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες δημοσιεύτηκε πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1991 στην εφημερίδα New York Times και σταδιακά αναδείχθηκε η πιο γενναία και σαγηνευτική δουλειά του φωτογράφου. Στη συνέχεια κέρδισε το βραβείο Oscar Barnack, καθώς οι φωτογραφίες του αναγνωρίστηκαν ως μια εξαιρετική δήλωση για τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον. Κυκλοφορεί από τον οίκο Τaschen. O Sebastião Salgado ξεκίνησε την καριέρα του ως επαγγελματίας φωτογράφος στο Παρίσι το 1973 και στη συνέχεια συνεργάστηκε με τα φωτογραφικά πρακτορεία Sygma, Gamma και Magnum Photos. Το 1994 ο ίδιος και η σύζυγός του Lelia δημιούργησαν το Amazonas Images, το οποίο χειρίζεται αποκλειστικά το έργο του. Φωτογραφικά έργα του Salgado φιλοξενούνται σε πολλές εκθέσεις, καθώς και τα βιβλία του, συμπεριλαμβανομένων των Other Americas (1986), Sahel, L’Homme en détresse (1986), Workers (1993), Terra (1997), Migrations (2000), The Children (2000), Africa (2007) και Genesis (2013).

Η ζέστη ήταν τόσο έντονη, που κατάφερε να αλλοιώσει τον φακό του Salgado. Η συγκλονιστική σειρά με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες δημοσιεύτηκε πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1991 στην εφημερίδα New York Times.