The invisible man

Του αποδόθηκε το προσωνύμιο «ο αόρατος άνθρωπος», διότι δέκα από τα σημαντικότερα έργα που σχεδίασε ως αρχιτέκτονας, όταν ολοκληρώθηκαν ο ίδιος δεν ήταν παρών στον πλανήτη. Ο λόγος για τον Eero Saarinen, έναν από τους περισσότερο επιδραστικούς αρχιτέκτονες του 20ου αιώνα.

Γεννημένος το 1910 στη Φινλανδία από γονείς αρχιτέκτονες, είναι βέβαιο ό,τι το γεγονός τον επηρέασε ολοκληρωτικά. Μετακόμισαν οικογενειακώς στις ΗΠΑ στα μέσα της δεκαετίας του ’20, όπου ο πατέρας του έπιασε δουλειά ως καθηγητής στην Cranbrook Academy of Art. Στην ίδια ακαδημία φοίτησε αργότερα και ο Eero. Εκεί γνώρισε και ανέπτυξε ιδιαίτερη φιλία με την Florence Knoll, της ομώνυμης βιομηχανίας επίπλων.

Το 1943, θα ξεκινήσει την καριέρα του σχεδιάζοντας την grasshopper chair, η οποία θα βγει στην αγορά κάτω από την ετικέτα της Knoll. Το πιο διάσημο κομμάτι από τις συλλογές επίπλων που σχεδίασε είναι αναμφισβήτητα η tulip chair, από τη σειρά pedestal furniture. Εργάστηκε στο οικογενειακό αρχιτεκτονικό γραφείο, αλλά έκανε τη δημιουργική του έκρηξη μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1950. Στο διάστημα από το 1950 μέχρι τον δικό του απότομο τέλος, από επιπλοκές στην εγχείρηση όγκου εγκεφάλου, έντεκα χρόνια αργότερα, το 1961, θα δημιουργήσει τα πιο σημαντικά του έργα. Η δεκαετία αυτή συνέπεσε με την εποχή όπου η Αμερική, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποκτούσε τον «διεθνή» της χαρακτήρα, και αυτό εκφράστηκε στην αρχιτεκτονική ανάπλαση της χώρας, σε όλα τα επίπεδα. Η δεκαετία από το 1950 μέχρι το 1960 χαρακτηρίζεται ως ο «χρυσούς αιών» της αμερικανικής αρχιτεκτονικής. Ο Saarinen έδρασε σε όλα τα πεδία αυτής, ξεκινώντας με το κτίριο του Τεχνικού Κέντρου της General Motors, το οποίο κόστισε το αμύθητο για την εποχή ποσό των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Τα πάντα στο κτίριο, ακόμα και τα πόμολα στις πόρτες, σχεδιάστηκαν από τον ίδιο και το οποίο πήρε το προσωνύμιο «Βιομηχανικές Βερσαλλίες».

Ο Saarinen είχε τη συνήθεια να «κλέβει» ιδέες από αυτούς που τον είχαν προσλάβει και να τις εντάσσει στο έργο του. Στο κτίριο της General Motors όλα τα παράθυρα στηρίζονταν σε κουφώματα με λαστιχένιες τσιμούχες, μια ιδέα που πήρε από τα παρμπρίζ των αυτοκινήτων της εταιρείας. Το πιο εμβληματικό του έργο είναι η αψίδα St. Louis Gateway Arch στο Μιζούρι. Σχεδιάστηκε ως μια συμβολική πύλη για την επέκταση του «αμερικανικού ονείρου», από τη Δύση προς την Ανατολή, χαρακτηρίζει απόλυτα την ψυχοσύνθεση ενός αρχιτέκτονα που «κοίταζε πίσω με το βλέμμα μπροστά». Η αψίδα, η οποία είναι το υψηλότερο μνημείο στην Αμερική, έχει ύψος ουρανοξύστη και είναι κατασκευασμένη από ανοξείδωτο ατσάλι. Ο Saarinen ήταν ο αρχιτέκτονας του πρώην Ανατολικού Terminal στο παλιό αεροδρόμιο των Αθηνών, στο Ελληνικό.

Photo Credit: Image courtesy of Manuscripts & Archives, Yale University Library.
Popular
Recent
Design