Ένα από τα πρώτα μου μελήματα, όταν έφθασα στην Αθήνα για να σπουδάσω, ήταν να εγγραφώ στα τμήματα χορού του Λυκείου των Ελληνίδων. Η αρχή είχε γίνει στη Βέροια, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, όπου σπουδαίοι δάσκαλοι μάς έμαθαν τσάμικο, συρτό, καλαματιανό και μια πλειάδα χορών, που ακόμη και σήμερα μου φαίνονται χρήσιμοι στις γιορτές και τα πανηγύρια. Όχι, δεν έκανα καριέρα εμφανιζόμενος στην τηλεόραση, ούτε συμμετέχοντας στις περιοδείες του Λυκείου ανά την επικράτεια. Φαίνεται ότι δεν διέθετα αυτό το κάτι της ψυχικής επάρκειας και της σωματικής δονήσεως –τα δύο αυτά συνδυάζονται–, που ξεχωρίζει τους αυθεντικούς χορευτές από τους μέτριους.
Από τότε όμως, έχουν περάσει σαράντα χρόνια, τρέφω έναν βαθύτατο σεβασμό στον σύλλογο Κυριών που ίδρυσε στα τέλη του 19ου αιώνος η Καλλιρόη Παρέν. Όταν λοιπόν στην αυγή του 21ου αιώνα μία άλλη Καλλιόπη, η διεθνούς φήμης φωτογράφος Calliope, έριξε στο τραπέζι την ιδέα ενός λευκώματος εις το οποίο Ελληνίδες και Έλληνες, γνωστοί και μη γνωστοί, θα φορούν τις παραδοσιακές φορεσιές της Ιματιοθήκης του Λυκείου των Ελληνίδων, όχι απλώς συναίνεσα, αλλά συνέτεινα με τις όποιες δυνάμεις μου, στην επιτυχή του εκδοτική ολοκλήρωση. Προνομιούχος συνομιλητής μας υπήρξε η Πρόεδρος του Λυκείου, Μάουζη Τσαλδάρη, θεματοφύλαξ μίας σπουδαίας παραδόσεως, ενώ αρωγός στο πολυέξοδο project εστάθη το Ίδρυμα Σταύρος Σ. Νιάρχος και ο δραστήριος εκτελεστικός του διευθυντής Επαμεινώνδας Φαρμάκης.
Επί μήνες η Καλλιόπη όργωσε τη χώρα, φωτογραφίζοντας τα μοντέλα της, από τα Ζαγοροχώρια έως το Ασκληπιείον της Κω. Το αποτέλεσμα, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο αναγνώστης, είναι λαμπρό. Προσοχή: Η λάμψη δεν προέρχεται από ένα εισαγόμενο lifestyle, αλλά από μία εγχώρια πολιτιστική κληρονομιά. Όπως σημειώνει εύστοχα η δημιουργός στον πρόλογο της εκδόσεως: «Οι εικόνες που έφτιαξα για το βιβλίο αυτό βγήκαν κατ’ ευθείαν μέσα από την ψυχή μου, χωρίς σκέψη, αβίαστα, γιατί ήταν πάντα εκεί… και είναι ο φόρος τιμής που ακουμπώ στα πόδια της λατρεμένης μου πατρίδας, που τόσο μου έλειψε για χρόνια πολλά, που τόσο νοστάλγησα μακριά στις ξενιτιές». Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η πεποίθησις της Μάουζη Τσαλδάρη: «… ότι πέρα από τις “ωραίεςˮ εικόνες ή ίσως και τα ωραία κορίτσια και αγόρια, το νόημα του λευκώματος δέον να αναζητηθεί στη “διαχρονικότηταˮ όλων εκείνων των πραγμάτων που δεν πρέπει να “πουλιούνταιˮ και που το Λύκειο των Ελληνίδων φροντίζει να λειτουργιώνται».
Του Χρήστου Ζαμπούνη
Γωτογραφίες: Calliope