Ήταν ήδη αργά το βράδυ αλλά ήταν η μόνη ώρα που βρήκαμε για να τα πούμε.
Ο Χάρης Φραγκούλης, το ανερχόμενο powerhouse του θεάτρου και του κινηματογράφου μέσα στο πολύ σπάνιο και total αυθεντικό off-mainstream πλαίσιο, ήταν μεταξύ πρόβας και προπόνησης.

Ο Χάρης είναι ένας πυγμάχος – ναι, είναι – που μελετάει Μπουκόφσκι και Ζαν Ζενέ. Πιστεύει στην ειλικρινή ευγένεια και στο λεπτό τρόπο διαχείρισης συναισθημάτων. Απόφοιτος του Εθνικού Θεάτρου και βραβευμένος με τον σταυρό του Δημήτρη Χορν, ο Χάρης Φραγκούλης απέχει πολύ από την τηλεόραση ενώ έχει συνεργαστεί με τους σημαντικότερους σκηνοθέτες οι οποίοι του έχουν εμπιστευτεί ρόλους όπως τον Δον Ζουάν, τον Κοβάλσκι, τον Ιάσονα στη Μήδεια κ.α. Τους ερμηνεύει αδειάζοντας από τον εαυτό του για να γεμίσει με το είναι του ήρωα του (ο Στανισλάφσκι θα ήταν ικανοποιημένος από τον Χάρη).

Βρεθήκαμε και συζητήσαμε εντός κι εκτός θέματος αφού η ώρα ήταν περασμένη κι αφήσαμε την κουβέντα να μας πάει.

Πώς “γιορτάζεις” την σκοτεινή σου πλευρά;

Ο διαχωρισμός φωτεινή και σκοτεινή πλευρά, καλή και κακή δεν υπάρχει. Αυτά τα κριτήρια που επικρατούν είναι πολύ ύποπτα.
Ποια είναι η φωτεινή πλευρά δηλαδη?
Σε σχέση με την αυτοκαταστροφή και την αυτοσυντήρηση, για παράδειγμα, τα πράγματα είναι ρευστά. Πολλοί από τους ανθρώπους που κάνουν όλα τα “σωστά” για να συντηρηθούν υγιείς στον χρόνο, πριν μπουν στην κάσα, έχουν ήδη μπει σε μια άλλη.
Κάποιοι για να βρουν την -θεωρητικά- φωτεινή τους πλευρά, πέρασαν πρώτα μέσα από κάτι σκοτεινό. Κι αυτό ακριβώς είναι που τους έβγαλε το φως.
Για παράδειγμα οι ποιητές, πριν βρουν το φως (το έργο τους δηλαδή) βρέθηκαν στο σκοτάδι, σε κάποια έλλειψη, σε κάποια στέρηση.
Κι εγώ, δεν μπορώ να καταλάβω από που μπορεί να μιλάει ένας ποιητής αν όχι από την στέρηση.

Ο Άλμπερτ Καμύ αντιλαμβάνεται τελικά τον Δον Ζουάν ως “αθώο άνθρωπο”. Είναι αθώος αυτός που παραδίνεται στην ψυχή του ή ένοχος που δεν πολεμάει για να κυριαρχήσει η λογική;

Καταρχήν δεν θα χαρακτήριζα τον Δον Ζουάν αθώο. Κι αυτό γιατί είναι πιο αθώος από τους αθώους, με την έννοια ότι ο Δον Ζουάν δεν είναι καν το αντίθετο του ένοχου.
Αυτά είναι μηχανάκια της ιστορίας για να μπορεί να προχωρήσει.
Εμείς χρειαζόμαστε τον Δον Ζουάν για να τον σταυρώνουμε.
Δεν τον αφήνουμε να θαφτεί, να ξεχαστεί μέσα στην ιστορία. Τον ανασταίνουμε για να τον σκοτώνουμε συνεχώς για να μπορούμε να θυμόμαστε ποιοι είμαστε. Σκοτώνουμε αυτό που καθρεφτίζει την ανημπόρια μας γιατί ο άνθρωπος δεν αντέχει αυτό που δεν μπορεί να είναι.
Χτίζουμε την τάξη γιατί δεν αντέχουμε το χάος.
Το χάος, όμως, είναι η αλήθεια.

Ποιο ήταν το τελευταίο πράγμα που προσπάθησες να ξεχάσεις;

Δεν έχω προσπαθήσει να ξεχάσω τίποτα. Πάντα παλεύω να θυμάμαι. Ακόμα κι αυτά που με πονούν.
Αν δεν πονάς, δεν είσαι ζωντανός.

Μια ερωτευμένη γυναίκα που εκδικείται, μπορεί να είναι ερωτευμένη με κάποιον άλλον εκτός από τον εαυτό της;

Μια γυναίκα που νιώθει ότι πια δεν αγαπιέται ή -ακόμα χειρότερα- ότι δεν είναι πια ποθητή, μπορεί να εκδικηθεί πολύ άσχημα. Βασικό ένστικτο της γυναίκας είναι να την ποθούν γιατί αυτό κάπου βαθιά της ξυπνάει το μητρικό της φίλτρο.
Προσωπικά, όσες φορές μου έχει συμβεί {να είμαι αντικείμενο εκδίκησης} δεν είχα χρόνο να σκεφτώ αν η γυναίκα είναι ερωτευμένη μαζί μου ή με τον εαυτό της γιατί το πράγμα είχε χοντρύνει πολύ.

Οι κοινωνικές διαφορές μας χωρίζουν ή μας ενώνουν;

Δεν έχω την αίσθηση της κοινωνικής διαφοράς. Ποτέ μου δεν έβλεπα διαφορές στους ανθρώπους, κοινωνικές ή φυλετικές. Έχω νιώσει τον κοινωνικό στιγματισμό, ως παιδί που το διώχνουν από τα σχολεία και ξέρω πόσο επώδυνος μπορεί να γίνει. Δεν κάνω κοινωνικές διακρίσεις, ούτε καν στις ομάδες που τις πρεσβεύουν. Διαφωνώ κάθετα με τις ιδέες τους και ο φασισμός με τρομάζει πολύ αλλά μίσος δεν νιώθω.

Ποιος “στέκεται δίπλα σου” όταν μιλάς με τον εαυτό σου;

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που είναι χαραγμένοι πολύ βαθιά στην ψυχή μου και ποτέ δεν νιώθω μόνος μου αυτάρκης, πάντα χρειάζομαι κάποιον να στέκεται δίπλα μου. Ακόμα κι όταν σκύβω να βάλω τις κάλτσες μου χρειάζομαι την παρέα της μουσικής και της λογοτεχνίας.
Επίσης, η ομάδα που έχουμε φτιάξει στο θέατρο, παιδιά που είμαστε πια πολύ φίλοι, είναι ένα σημείο αναφοράς όταν μιλάω με τον εαυτό μου. Για παράδειγμα, σκέφτομαι “πώς θ’αντιδρούσε αυτός σε ανάλογη περίπτωση” ή “τι θα έκανε ο τάδε στην θέση μου”.

Ο Kowalsky κατάλαβε ποτέ πως αυτός φταίει;

Το μέτρο του δίκαιου και του άδικου στον αντεστραμμένο κόσμο που ζούμε, είναι πια διαστρεβλωμένο. Για παράδειγμα, καλός θεωρείται συχνά ο εξυπηρετικός αλλά τελικά δεν θα σου προσφέρει και πολλά. Ενώ ο κακός που ενδεχομένως μπορεί να σου προκαλέσει πόνο σήμερα, μέσα από αυτόν τον πόνο μπορεί να σου προσφέρει πολλά περισσότερα σε βάθος χρόνου.
Έτσι κι ο Κοβάλσκι. Είναι βίαιος αλλά και δεν είναι. Γιατί η δίψα του για ζωή μας συγκινεί.
Για το δικό μου αξιακό σύστημα, ένας άνθρωπος που με συγκινεί, εξαθωώνεται.
Ο Κοβάλσκι με το κεφάλι του γεμάτο από ζωή, πάει και το χτυπάει στον τοίχο.

Στην παράσταση “Ο Εξολοθρευτής Άγγελος” ερμήνευσες έναν αριστοκράτη. Τελικά, la noblesse oblige ή αντιστρόφως;
Δηλαδή, η ευγένεια σκλαβώνει ή τελικά οι ευγενείς είναι σκλάβοι των καλών τους τρόπων;

Η ευγένεια επί της ουσίας είναι η σιωπή.
Όταν είσαι στ’αλήθεια ευγενής, έχεις τη δύναμη να βγεις από τον εαυτό σου, να παρακάμψεις το εγώ σου και τότε όχι, δεν σκλαβώνεσαι, αντιθέτως, απελευθερώνεσαι. Όταν όμως η ευγένεια είναι απλώς ένας τρόπος ν’αναδειχθείς κοινωνικά, τότε ναι, γίνεσαι σκλάβος του εγωισμού σου.
Τι άλλο είναι η ευγένεια απ’ το να μπορείς ν’ ακούς τον άλλον; Να σιωπάς και ν’ ακούς. Να παρακάμπτεις το εγώ σου.
Να παραχωρείς τον εαυτό σου στον άλλον έστω και για πέντε λεπτά.
Πολύ απλή πράξη αλλά τόσο σπάνια.

Ο Χάρης Φραγκούλης παίζει από τις 2 Νοεμβρίου στο Γυάλινο Κόσμο, στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας.