της Μαρίας Μυλωνά*

«Σύμφωνα με τον Freud, το σώμα είναι ο πυρήνας της ψυχολογικής ταυτότητας ενός ατόμου»

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας στις 10 Οκτωβρίου, σκέφτηκα να σας γράψω για ένα θέμα το οποίο να εξετάζει άμεσα τις επιδράσεις του στην ψυχική μας υγεία, και αυτό είναι η σωματική άσκηση. Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, υγεία είναι: «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας».

Έτσι λοιπόν, η έννοια της υγείας, δεν αποδίδεται μόνο από την ιατρική, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως το περιβάλλον, η οικονομία, η εργασία κ.α. Η σωματική άσκηση είναι πάρα πολύ σημαντική για τον προσδιορισμό ενός υγιούς τρόπου ζωής. Η συστηματική άσκηση βοηθά στη διατήρηση της φόρμας και στην επίτευξη απώλειας βάρους, καθώς μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πολλών απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων. Οι άνθρωποι που αθλούνται τακτικά συνήθως ζουν περισσότερο και απολαμβάνουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Έρευνες έχουν δείξει ότι το να είσαι σωματικά αγύμναστος είναι το ίδιο επικίνδυνο με το να είσαι καπνιστής, στα πλαίσια του προσδόκιμου ζωής. Η συστηματική σωματική άσκηση προωθεί τη νοητική και ψυχολογική υγεία. Επίσης επιταχύνει και βελτιώνει την ανάρρωση από ασθένειες ή σωματικά τραύματα και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που οφείλονται στη φυσική φθορά του χρόνου όπως οι νευρολογικές διαταραχές Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ.

Στοιχεία έχουν δείξει ότι η συστηματική σωματική άσκηση έχει τα ακόλουθα οφέλη:

• Βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει το άγχος.
• Αυξάνει την αυτοπεποίθηση και βοηθά στην πρόληψη της κατάθλιψης.
• Σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή, βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
• Βελτιώνει τη σεξουαλική ζωή.
• Ρυθμίζει τα υγιή επίπεδα ζαχάρου στο αίμα ώστε να αποτρέψει ή να ρυθμίσει τον διαβήτη.
• Αυξάνει την πυκνότητα των οστών ενάντια στην οστεοπόρωση.
• Ενδυναμώνει το ενδοκρινολογικό και ανοσοποιητικό σύστημα.
• Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, των πνευμόνων, του παχέος εντέρου και του προστάτη (χωρίς να παραβλέπουμε την γενετική προδιάθεση η οποία είναι καθοριστική).
• Αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL) και μειώνει την υπέρταση, ελαττώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών νοσημάτων.
• Ενθαρρυντικά αποτελέσματα υπάρχουν σε ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), πόνος στη μέση, αρτηριοσκλήρωση, και στεφανιαία νόσο (CHD) (στους άντρες) διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η καθιστική ζωή είναι μία απ’ τις αιτίες της στεφανιαίας νόσου.

Για να βελτιωθεί η καρδιοαναπνευστική λειτουργία, χρειάζεται 3 έως 5 φορές την εβδομάδα επί 30 λεπτά σωματική άσκηση μέτριας έντασης, π.χ. περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, ποδηλασία, χορός, αεροβική, γιόγκα, και πιλάτες. Η φυσική προσαρμογή έχει σαν αποτέλεσμα την ψυχολογική προσαρμογή στη συστηματική άσκηση, για παράδειγμα, η εικόνα του σώματός μας συχνά συνοδεύεται από την αυξημένη αίσθηση ευεξίας, ευτυχίας και αυτοεκτίμησης. Επιπλέον άμεσα αποτελέσματα εμφανίζονται από την εκδήλωση ενέργειας, την αίσθηση ηρεμίας και καλύτερου ύπνου, καθώς επίσης είναι γνωστό ότι η παρατεταμένη απραξία μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία των σκελετικών μυών.

Με τα τόσα οφέλη θα πρέπει όλοι να κατανοήσουμε τη σημασία της σωματικής άσκησης στη ζωή μας. Υπάρχουν τόσα διαφορετικά είδη όπου ο καθένας μπορεί να βρει αυτό που ταιριάζει στον δικό του τρόπο ζωής και να μην έχουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες, οι οποίες μπορεί να είναι αποτρεπτικές. Είναι αξιοσημείωτο ότι ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσουμε μια σωματική δραστηριότητα, καθώς τα οφέλη είναι δεδομένα για όλες τις ηλικίες.

* Η Μαρία Μυλωνά είναι Ψυχολόγος και εκπαιδευόμενη Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού (MSc) στην Ψυχολογία Υγείας από το University of Surrey και πτυχίου (BSc) στην Εξελικτική Ψυχολογία από το Empire College του State University of New York. Επίσης έχει πιστοποιηθεί στη εφαρμογή Ψυχομετρικών Τεστ από το University of Cambridge. E-mail: contact@mariamylona.gr

Photos by Boo George