του Χρήστου Ζαμπούνη

Η έκδοσις που κρατώ ανά χείρας χρονολογείται από το 1962. Υπογράφεται από τον καθηγητή Γεώργιον Σ. Φυλακτόπουλον, υπό την ιδιότητα του διευθυντού του οικοτροφείου του Κολλεγίου Αθηνών. Φέρει τον τίτλο «Πρόσεχε τους τρόπους σου» και υπότιτλον «Οδηγός Κοινωνικής Συμπεριφοράς για μικρά και μεγάλα παιδιά». Μου το ενεχείρισε ο Αλέξανδρος Σαμαράς όταν ήταν επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος, όπως είναι η επίσημος ονομασία του Κολλεγίου. Ως εκ τούτου, δράττομαι της ευκαιρίας να τον ευχαριστήσω. Το 100σέλιδο αυτό έντυπο γαλούχησε μία γενιά κολλεγιόπαιδων, ώσπου κάποια στιγμή, μετά την Μεταπολίτευση, εκρίθη άχρηστο από τους «προοδευτικούς» ταγούς της εποχής. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Η λεγόμενη «μαγκιά» εξοβέλισε την ευγένεια και η αναίδεια έστειλε στο πυρ το εξώτερον την σωφροσύνη. Ας σταματήσω, όμως, τον οικτιρμό, διότι δεν είναι παραγωγικός.

Ας κοιτάξουμε το μέλλον, έστω και μέσω του παρελθόντος. Γράφει ο Ε. Π. Παπανούτσος στην βιβλιοπαρουσίαση της πρώτης εκδόσεώς του: «Πρόσεχε τους τρόπους σου… Η πείρα με έχει διδάξει ότι, ύστερ’ από ωρισμένην ηλικίαν, λ.χ. στα χρόνια της ήβης, η νουθεσία, ο συμβουλευτικός λόγος, η υπόδειξη, όταν γίνεται με τον κατάλληλον τρόπον και στην κατάλληλη στιγμή, έχει θετικά αποτελέσματα για την αγωγή του νέου ανθρώπου».

Η μακρά τούτη εισαγωγή έχει έναν προφανή σκοπό: να επαινέσει την νουθετικήν εξέλιξιν του υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Χαρδαλιά. Δεν γνωρίζω εάν το επέτυχε μόνος του ή με την βοήθεια συστάσεων. Ίσως να συνέβησαν και τα δύο. Εκείνο που αξίζει να συγκρατήσουμε είναι ότι το ύφος του έχει πλήρως μεταμορφωθεί επί τα βελτίω. Οι υψωμένοι δάκτυλοι και οφρύες έδωσαν, επί τέλους, την θέση τους στο χαμηλωμένο βλέμμα των περιστάσεων. Έστω και αν «μυρίζει τυρίλα», κατά τον Λάκη Λαζόπουλο, ο οποίος, πλέον, «μυρίζει παντεσπάνι»…

Photo Credit: Getty Images | Ideal Image