του Πάνου Τάμπη
Οι περισσότεροι τον αναγνωρίζουν με το ψευδώνυμο «Sake». Βραβευμένος tattoo artist και ιθύνων νους του Sake Tattoo Crew, o Γιάννης Καραμπέτσος εδώ και παραπάνω από δύο δεκαετίες εντυπωσιάζει με τις δημιουργίες του είτε αυτές κοσμούν έναν τοίχο ή ένα μέρος του ανθρώπινου σώματος είτε παίρνοντας και τη μορφή ενός γλυπτού έργου. Αφού έκανε τα πρώτα του βήματα στο χώρο του graffiti, στη συνέχεια πέρασε στον κόσμο του tattoo σχεδόν καρμικά ενώ τα τελευταία χρόνια έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης, με πολλά από τα έργα του να τα βρίσκουμε σε γκαλερί και εκθέσεις σε όλο τον κόσμο.
Μιλά στο MANCODE για τα πρώτα του βήματα στην τέχνη της δερματοστιξίας, τη θέση του graffiti στον 21ο αιώνα, τη σχέση του με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο αλλά και ό,τι νέο είδαμε τη φετινή χρονιά και περιμένουμε στο κοντινό μέλλον απ΄αυτόν και την ομάδα του.
Φαντάζομαι ότι ήδη από την εφηβεία, σχολικά βιβλία ή σελίδες από τετράδια ήταν γεμάτα από μικρές καλλιτεχνικές απόπειρες… Πότε όμως συνειδητοποίησες ότι είχες -αυτό που λέμε- ταλέντο στο σχέδιο; Ήταν κάτι έμφυτο ή κάτι που το εξέλιξες στην πορεία με την εξάσκηση;
Τα τετράδιά μου σαφώς και ήταν γεμάτα σκίτσα, απλά εκείνη την εποχή φάνταζε πολύ περίεργο το να βλέπουν όλοι γύρω σου τετράδια με σκίτσα από graffiti, από τους δασκάλους, τους συμμαθητές μέχρι και τους γονείς. Δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη στιγμή που να κατάλαβα ότι έχω κάποιο ταλέντο. Σταδιακά άρχισα να νιώθω ότι κάνω κάτι καλά, όταν πέρα από το παράνομο graffiti ξεκίνησαν να μου ζητάνε διάφορα καταστήματα και εταιρίες να ζωγραφίσω γι’ αυτούς. Στη συνέχεια, πήρα και μέρος σε διάφορους διαγωνισμούς σχεδίου, ζωγραφικής και graffiti, όπου πολλούς απ’ αυτούς τους κέρδισα αφήνοντας το στίγμα μου με το διαφορετικό style που είχα.
Ξεκινάς λοιπόν τα πρώτα σου βήματα στο graffiti με το ψευδώνυμο «Sake»… Πώς το εμπνεύστηκες; Σημαίνει κάτι συγκεκριμένο για ‘σένα;
Ξεκίνησα με το ψευδώνυμο Sake. Έπειτα το άλλαξα και μετά συνέχισα πάλι με το Sake. Δεν σημαίνει κάτι συγκεκριμένο, και το επέλεξα διότι εκείνη την εποχή στο χώρο του graffiti επικρατούσαν ψευδώνυμα με δύο σύμφωνα και δύο φωνήεντα.
Πολλοί θεωρούν ότι το graffiti είναι ένα συνεχώς εξελισσόμενο καλλιτεχνικό κίνημα, ικανό να διαμορφώσει την προσωπικότητα μιας πόλης, δίνοντας μια νέα πνοή σε ένα παραμελημένο κτίριο. Σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Βερολίνο και το Λονδίνο, δημιουργίες καλύπτουν με τρόπο καλαίσθητο μεγάλη επιφάνεια τοίχων ενώ έργα street artists όπως του Banksy ή του Keith Haring τα βρίσκουμε στα μεγαλύτερα μουσεία Σύγχρονης Τέχνης. Πως σχολιάζεις το γεγονός ό,τι η τέχνη του δρόμου «απενοχοποιείται» και αναγνωρίζεται;
Για ‘μένα υπάρχουν δύο κατηγορίες που συμπεριλαμβάνονται στον όρο graffiti: legal και illegal. Κατά την προσωπική μου άποψη, ήταν αναμενόμενο το legal graffiti να καταφέρει να επιβληθεί επί του βαρετού -γκρι- της πόλης. Το παράδοξο και το πιο ενδιαφέρον είναι το πώς το illegal graffiti αντιμετωπίστηκε ως τέχνη και πλέον χτυπάει τεράστια χρηματικά νούμερα στις δημοπρασίες του εξωτερικού. Να σημειώσουμε ότι οι πιο πολλοί illegal artists δεν ενδιαφέρονται στο να μπουν τα έργα τους σε γκαλερί, αλλά ασχολούνται με το να κάνουν όσο πιο πολύ «bombing» μπορούν σε ολοένα και πιο δύσκολα σημεία. Το «bombing» για ‘μένα είναι ο πυλώνας του graffiti και προσωπικά τρέφω τεράστιο σεβασμό σε αυτούς που ασχολούνται με αυτό.
Έργο με τίτλο “WEAPON X-ZEUS”
Πως αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα αυτό το είδος της τέχνης. Τα τελευταία χρόνια έχεις δει κάποια διαφορά;
Είναι αδύνατον να μην δούμε το πόσο πολύ το graffiti έχει μπει στη ζωή του καθημερινού ανθρώπου. Επομένως, και η Ελλάδα ήταν αναμενόμενο να ακολουθήσει τις υπόλοιπες χώρες, δίνοντας όλο και παραπάνω χώρους σε καλλιτέχνες για να δημιουργηθούν καταπληκτικά και πολύ μεγάλα έργα καθώς και μοναδικοί πίνακες και γλυπτά, τα οποία μπαίνουν σε γκαλερί και όχι μόνο.
Και η μετάβαση από το graffiti στη δερματοστιξία πώς έγινε; Συνδέονται ή είναι δύο διαφορετικές μορφές τέχνης;
Στο χώρο του tattoo μπήκα εντελώς τυχαία, έχοντας πιάσει δουλειά σε ένα tattoo studio για να φτιάχνω σχέδια και να καθαρίζω, χωρίς όμως να έχω στο μυαλό μου ότι θέλω να γίνω tattoo artist. Κάποια στιγμή ο ιδιοκτήτης του καταστήματος, ο συγχωρεμένος Ανδρέας Μαρνέζος, με προέτρεψε να δοκιμάσω να κάνω tattoo– αυτό ήταν κάτι που άλλαξε όλη μου τη ζωή απ’ ότι όλοι είδαμε. Πολύ θετικό ήταν ότι οι γονείς μου με υποστήριξαν σε αυτή την κίνηση, παρ’ ότι η εικόνα του tattoo για τον κόσμο εκείνη την εποχή δεν ήταν και η καλύτερη.
Δεν τις βλέπω σαν δύο διαφορετικές μορφές τέχνης επειδή προσωπικά από την αρχή αντλούσα έμπνευση απ’ ό,τι έβλεπα γύρω μου, ασχέτως με το αν θα το έκανα σε δέρμα, τοίχο, πίνακα ή γλυπτό.
Sake Tattoo Crew. Το μεγαλύτερο tattoo studio της Ευρώπης με 21 διαθέσιμα booth και περισσότερες από 100 διακρίσεις παγκοσμίως. Συνεργασία με μεγάλες εταιρείες όπως οι Monster Energy, Samsung και Adidas και συμμετοχή στα μεγαλύτερα tattoo events του κόσμου… Θέλεις να μας αφηγηθείς την πορεία από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι και τη σημερινή επιτυχία; Ήταν τελικά το «love my job» η συνταγή της επιτυχίας για τον Sake και την ομάδα του;
Δεν γνωρίζω αν είναι το πιο μεγάλο studio αλλά σίγουρα είναι ένα από τα μεγαλύτερα. Δεν είναι κάτι το οποίο μπορώ να αφηγηθώ μέσα σε κάποιες γραμμές- 100% είναι το «love my job». Αλλά και τα μεγάλα όνειρα, η σκληρή δουλειά, το γεγονός ότι δεν δέχομαι να μην πετύχω τους στόχους μου, πολεμώντας όπως μπορώ για να τους κατακτήσω και θυσιάζοντας και αμέτρητες ώρες από τη ζωή μου. Οι «κολώνες» της επιτυχίας βασίζονται όμως στο team που ήταν και είναι δίπλα μου στα εύκολα αλλά κυρίως στα πάρα πολύ δύσκολα. Το Sake Tattoo δεν είναι μια προσωπική επιτυχία αλλά το αποτέλεσμα ενός πολυετούς αγώνα όλου του crew και τους ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για τον αγώνα τους.
Τι σημαίνει όμως για σένα το tattoo; Μπορείς να το ορίσεις; Από πολλούς θα ακούσεις ότι είναι μια «μόδα». Ποια είναι η άποψή σου;
Το tattoo για μένα είναι η απόλυτη ελευθερία του κάθε ανθρώπου να μεταμορφώσει το σώμα του όπως αυτός θέλει. Μου είναι αδιάφορο ότι κάποιοι το βλέπουν σαν μόδα, ιδίως μετά από τέτοιο πολυετή αγώνα, όχι μόνο στο να κάνω tattoo αλλά και έχοντάς τα επάνω μου και συναντώντας πολλές φορές ανθρώπους, οι οποίοι έκριναν αυτούς που έχουν tattoo χωρίς καν να τους έχουν μιλήσει.
2017. Παρουσιάζεις στο κοινό ένα νέο καλλιτεχνικό εγχείρημα με τίτλο «Art Crimes». Μια σύγχρονη προσέγγιση σε κλασικές αρχαίες προτομές, γλυπτά, καμβάδες αλλά και εντυπωσιακά installations σε διάφορους χώρους. Ποιος ήταν ο στόχος σου και τελικά… τον πέτυχες;
Όταν ξεκινάω κάτι καινούργιο, δεν έχω έναν συγκεκριμένο στόχο αλλά προσπαθώ μετά από το κάθε επίτευγμα να βάζω στον εαυτό μου όλο και πιο δύσκολα. Σίγουρα εντυπωσιάστηκα από το πόσο πολύ ο κόσμος το αγκάλιασε και αναγνώρισε τον κόπο μου, την προσπάθεια αλλά και το ρίσκο – μην ξεχνάμε ότι το Art Crimes όταν ξεκίνησε ήταν κάτι εξαιρετικά ανατρεπτικό.
O Sake στέκεται δίπλα στο άγαλμα 3 μέτρων που δημιούργησε για την εταιρεία Danone στο Παρίσι.
To 2021 ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά για ‘σενα και την ομάδα σου. Μόλις πρόσφατα αποκαλύφθηκε στο κοινό ένα εντυπωσιακό άγαλμα 3 μέτρων που δημιούργησες, το οποίο δεσπόζει στη μέση των νεοσύστατων κεντρικών κτιρίων της εταιρείας Danone στο Παρίσι. Μίλησε μας γι’ αυτό το εγχείρημα και πώς προέκυψε η συνεργασία…
Είναι συγκλονιστικό ότι αυτό το έργο είναι μέσα στην Danone. Οι επικεφαλείς της εταιρείας καθώς και η αρχιτεκτονική ομάδα ήθελαν να ολοκληρώσουν το όραμά τους με ένα γλυπτό βασισμένο στην ελληνική μυθολογία και στο τι αντιπροσωπεύει ο Άτλας. Με επέλεξαν ως καλλιτέχνη και κατόπιν πολλών meeting με την γκαλερί που με εκπροσωπεί στο Παρίσι δημιουργήθηκε αυτό το έργο 3 μέτρων.
Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και η αναφορά του ονόματός σου στο νέο βιβλίο «Γράφοντας Ιστορία» του Jose M. Puertas που είναι αφιερωμένο στη ζωή του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Ποια είναι η σχέση σου με τον διάσημο Έλληνα μπασκεμπολίστα;
Είμαι πολύ συγκινημένος με το ότι υπάρχει η συνέντευξή μου καθώς και το έργο υπογεγραμμένο από τον ίδιο τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Όπως είχα αναφέρει και παλαιότερα, θα έπρεπε ο Γιάννης να γίνει σούπερ ήρωας σε κάποιο comic book και σίγουρα ένα μεγάλο γλυπτό στη χώρα μας. Είναι ένας άνθρωπος πολύ ευγενικός και χαμογελαστός, ο οποίος μεταδίδει τη θετική του ενέργεια πολύ απλόχερα. Ήταν μεγάλη μου τιμή που τον γνώρισα και υπέγραψε το έργο που έφτιαξα με θέμα τον ίδιο.
View this post on Instagram
Η παρατεταμένη κρίση της Covid-19 επηρέασε τον χώρο της δερματοστιξίας σε μεγάλο βαθμό λόγω της άμεσης ανθρώπινης επαφής που απαιτείται. Τώρα που βρισκόμαστε; Φοβάσαι μήπως κάποιοι πελάτες θα είναι επιφυλακτικοί μελλοντικά ή είσαι αισιόδοξος και θεωρείς ότι ο κόσμος θα σας εμπιστευθεί με τον ίδιο τρόπο που το έκανε;
Τη συγκεκριμένη στιγμή που απαντώ τις ερωτήσεις, έχουμε επανέλθει κανονικά, παρατηρώντας ότι η αγάπη και η εμπιστοσύνη του κόσμου για το Sake Tattoo είναι τεράστια, κάνοντας υπομονή τόσους μήνες για να κάνουν τα tattoo τους σε εμάς και ακολουθώντας όλες τις οδηγίες που τους δίνουμε για την προστασία τους. Επίσης, χαίρομαι που δεχόμαστε συνεχώς συγχαρητήρια για το πόσο καλά τηρούμε τους υγειονομικούς κανόνες, κάνοντάς τους να αισθάνονται μεγάλη σιγουριά και δικαιώνοντάς τους που μας επιλέγουν.
Να περιμένουμε κάτι καινούργιο μέχρι το τέλος του 2021 από σένα ή και απ’ όλη την ομάδα του Sake Tattoo;
Να περιμένετε πολύ ιδιαίτερα και μεγάλα projects και από εμένα και από ολόκληρο το team. Σταδιακά θα ενημερώνεται ο κόσμος για τις καλλιτεχνικές μας κινήσεις. Stay tuned!
All photos by Sake Tattoo