του Γιάννη Βαλαβάνη

Σήμερα δεν έχει ούτε μάρκες πούρων, ούτε ουίσκι αλλά ούτε και ρούμια. Θα σας αφηγηθώ πραγματικά γεγονότα που μου συνέβησαν κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου στην Κούβα πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια. Το αστείο της όλης ιστορίας, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, είναι ότι όλα μαζί συνέβησαν την ίδια μέρα και σε διάρκεια τριών ωρών. Όσο και να φαίνεται περίεργο, κάποιες τέτοιες καταστάσεις στη ζωή μας κάνουν να καταλάβουμε ότι τα απλά πράγματα κάνουν τη διαφορά.

Βόλτα λοιπόν στην Αβάνα, μια ηλιόλουστη μέρα κάποιον Φεβρουάριο του 2000 και κάτι, δεν θυμάμαι ακριβώς, έχω βγει βόλτα εξερεύνησης με τον φίλο μου τον Juan στα στενάκια της Αβάνας. Σύνηθες φαινόμενο στην Αβάνα, μιας και μόλις πας εκεί αποκτάς συνήθειες Κουβανού, όλη μέρα στη γύρα και ό,τι προκύψει. Ήθελα από καιρό να επισκεφθώ την Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Αβάνα και ταυτόχρονα το μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου (Basílica Menor de San Francisco de Asís). Αφού επισκεφθήκαμε πρώτα τον ιερό ναό του Αγίου Νικολάου, τον οποίο μας έδωσε την άδεια να τον ανοίξουμε το 2004 ο Fidel, παρουσία και του Αρχιεπίσκοπου Βαρθολομαίου, επισκεφθήκαμε το μοναστήρι – μεσοτοιχία βλέπετε. Πέραν του γεγονότος της επίσκεψης στο μοναστήρι, το οποίο είναι πάρα πολύ αξιόλογο και πρέπει να το επισκεφθεί ο κάθε ταξιδιώτης (χρονολογείται από το 1600), το αστείο είναι ότι κάναμε και μια γνωριμία με δύο φύλακες -γυναίκες- για να μην οργιάζει η φαντασία σας, οπότε κανονίσαμε και τη βραδινή έξοδο και συνεχίσαμε την ημερήσια εξερεύνηση της Αβάνας, για να έρθουμε και στο δια ταύτα.

Σε ένα στενάκι λίγο πιο πάνω καθώς περπατούσαμε, βρήκαμε έναν παππού να κάθεται έξω από το σπίτι του σε έναν μικρό πάγκο και να πουλάει πούρα και ρούμι, σαν να λέμε στην Ελλάδα «πουλάει αυγά και τσίπουρο». Ήταν πούρα σε μέγεθος Lanceros, τα οποία είχε στρίψει ο ίδιος, και μάλιστα τότε είδα για πρώτη φορά το τελείωμα με στρίψιμο στο τέλος του πούρου, πολύ πριν βγουν τα Behike στην αγορά με το χαρακτηριστικό τελείωμά τους. Όπως μου εξήγησε, στα χωριά όταν στρίβανε τα πούρα έτσι, τα τελειώνανε για να μην ανοίξουν. Οι κόλες και τα καπάκια που ξέρουμε εμείς οι σύγχρονοι… ήταν περιττές πολυτέλειες. Όπως ακριβώς και το ρούμι που είχε δίπλα σε πλαστικά μπουκάλια του νερού, έτσι και τα πούρα, καμιά εικοσαριά περίπου και αυτά σε ένα κομμένο στη μέση μπουκάλι νερού.

Δεν ήταν ρούμι όμως όπως μου είπε αλλά «aguardiente» (αυτό που βλέπουμε στις ταινίες με τους Ινδιάνους, νερό της φωτιάς για τους Βορείους, το ίδιο αλλά με άλλα υλικά ήταν και για τους Λατίνους, αλκοόλ να ήταν και ότι να΄ναι). Απόσταξη απ’ ό,τι βρούμε, μπανάνες, μανιόκα, μπαμπού, πλάτανο, μάνγκο, παπάγια και ό,τι βρεθεί τέλος πάντων εύκαιρο. Το πιο λογικό βέβαια στην Κούβα είναι να έχει και λίγο ζαχαροκάλαμο αλλά ποτέ δεν το έμαθα. Πρέπει να ήταν γύρω στους εξήντα βαθμούς μάλλον. Από τον πονοκέφαλο το συμπέρανα αργότερα. Τα πήραμε όλα με τον φίλο μου και πήγαμε στη Malecon, παραλιακά, με τις κυρίες από το μοναστήρι που μόλις είχαν σχολάσει και περάσαμε ένα υπέροχο απόγευμα στη φιλική τιμή των σαράντα πέσος όλα μαζί. Ο παππούς μου ζήτησε για δύο μπουκάλια και είκοσι πούρα είκοσι πέσος, εγώ του άφησα σαράντα και έκανε πάρτυ, περίπου είκοσι ευρώ τότε. Και για να ξαναπώ τα ίδια, όσο και αν ακούγομαι γραφικός, στη ζωή τα απλά πράγματα κάνουν τη διαφορά.