του Χρήστου Ζαμπούνη

Παρηκολούθησα το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, το documentaire «Vietnam: the war that changed America», ίσως από τις καλύτερες παραγωγές επί του θέματος (Apple TV). Όσοι έχουν παρακολουθήσει την σύγχρονη Ιστορία των Η.Π.Α. θα γνωρίζουν ότι ο δεκαετής Πόλεμος του Βιετνάμ (1965-1975) έληξε με την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και την εγκατάλειψη των Νοτιοβιετναμέζων συμμάχων τους. Ήταν η πρώτη ήττα της υπερδυνάμεως της Δύσεως στον 20ό αιώνα. Οι εικόνες των ατάκτως επιβιβαζομένων σε ελικόπτερα και αεροπλάνα Αμερικανών, καθώς και των εγχώριων συνεργατών τους, στοιχειώνουν ακόμα το συλλογικό υποσυνείδητο της χώρας του Uncle Sam. Ακόμη πιο οδυνηρή υπήρξε η συνέχεια, αφού οι βετεράνοι του πολέμου που επέστρεψαν, δεν ήσαν πια οι ίδιοι. Είχαν δηλητηριασθεί από την αιματοχυσία. Αναλύσεις επί αναλύσεων επιχειρούν τον τελευταίο μισό αιώνα να εξηγήσουν την αποτυχία. Μία από τις πιο πειστικές, όπως παρουσιάζονται στο documantaire, είναι η κατάρρευσις του ηθικού των στρατιωτών μετά την ανάπτυξη του αντιπολεμικού κινήματος, κυρίως στα πανεπιστήμια. Επίσης κορυφαίο κριτήριο σε κάθε εμπόλεμο σύγκρουση μεταξύ κρατών είναι το εάν πολεμάς για την πατρίδα σου ή όχι. Οι Βιετκόνγκ εμάχοντο για το πρώτο. Οι Yankees για τον Free World, τον ελεύθερο από τον κομμουνισμό κόσμο. Το τέλος, στην ταράτσα της αμερικανικής πρεσβείας της Saigon, όπου μία χούφτα πεζοναύτες περιμένουν το ελικόπτερο για να διαφύγουν, περιέχει περισσότερο τον εξής συμβολισμό: Την αρχή του τέλους μίας αυτοκρατορίας που ήθελε να γίνει μονοκρατορία. Μία αργή διαδικασία, που διαρκεί ακόμη.

Υ.Γ. Συνειρμός, άνευ πολιτικής αξίας. Οι αεροφωτογραφίες των κατοίκων της Σαντορίνης να αναχωρούν με κάθε μέσον από το νησί τους, εν όψει του επικείμενου σεισμού, θύμισαν ολίγον Saigon.

Photo Courtesy of Apple TV+