Αν και το νορμάλ θα ήταν να πρωτογνώριζα τον Vladimir Nabokov μέσα από το βιβλίο του, “Lolita” ή το “Pale Fire” εγώ συστήθηκα με τον Ρώσο νοβελίστα με αφορμή το σκάκι… Κι επειδή “ό,τι είναι νορμάλ για την αράχνη, είναι χάος για τη μύγα”, δικαιολογούμαι που το πρώτο βιβλίο του Nabokov που διάβασα ήταν “The Defence”.
Έχουμε ήδη συμπληρώσει 40 χρόνια από τον θάνατο του Vladimir Vladimirovich Nabokov και τόσο τα έργα του όσο και η πολιτικά πολυτάραχη ζωή του είναι ευρέως γνωστά. Υπάρχουν, όμως, 5 πράγματα για τον ίδιο που δεν είναι τόσο διαδεδομένα κι εξηγούν πολλά τόσο για την ευφυΐα του όσο και για την ιδιαίτερη προσωπικότητά του.
The Chess Problems
Ο Vladimir ήταν μέγας σκακιστής. Μάλιστα, έλυνε κι έφτιαχνε σκακιστικά προβλήματα. Κατά τη διάρκεια της εξορίας του στην Ευρώπη, εξέδωσε κάποια από αυτά, σχολιάζοντας “Όταν το μυαλό είναι σε ένταση, είναι καταπληκτικό. Λες κι η αίσθηση του χρόνου πέφτει εκτός συνείδησης.”
Στο βιβλίο του “The Defence” (Η ‘Αμυνα του Βασιλιά), ο κεντρικός ήρωας παίζει σκάκι συγχρόνως με 10 διαφορετικούς αντίπαλους, σε 10 διαφορετικές παρτίδες ενώ τα μάτια του είναι δεμένα (Blind Simultané). Ο Nabokov όχι μόνο περιγράφει τις παρτίδες στο ακέραιο αλλά δείχνει να μοιράζεται την περιπλοκότητα του μυαλού του Luzhin καθώς και την εμμονή του για τελειότητα.
The Grapheme-Colour Synaesthesia
Από ομολογίες του ίδιου, είχε grapheme-colour synaesthesia. Μια σπάνια νευρολογική κατάσταση, στην οποία ο Nabokov συνέδεε τα νούμερα και τα γράμματα με χρώματα. Δεν είναι ότι τα έβλεπε χρωματιστά, τ’ αντιλαμβανόταν ως χρώματα. Κάτι που προσέθετε ακόμη κάτι το ιδιαίτερο στον ήδη πολύπλοκο τρόπο αντίληψής του.
Στο βιβλίο με τ’ απομνημονεύματα του “Speak, Memory” λέει πως το γράμμα “a” έχει κάτι από το χρώμα του ξύλου ενώ το “g” φέρνει το μαύρο. Από την άλλη τα γράμματα “r”, “n” και “L” είναι λευκά.
No Sleep
Όπως οι περισσότεροι ευφυείς άνθρωποι, έτσι και ο Vladimir αντιπαθούσε την ανάγκη για ύπνο. Την θεωρούσε μια βασανιστική ηλιθιότητα η οποία πρόδιδε κάθε βράδυ την ανθρώπινη λογική.
Φυσικά υπέκυπτε στην ανάγκη αυτή και παρόλο που τον “πάλευε”, ο ύπνος ήταν ένας από τους λόγους που έζησε 78 υγιή χρόνια.
Lolita
Το φημισμένο έργο του Ρώσου συγγραφέα ολοκληρώθηκε το 1953 αλλά του πήρε 2 χρόνια να το εκδώσει. Λογικό αφού το θέμα ήταν και παραμένει τόσο αμφιλεγόμενο που Βρετανικές εφημερίδες το χαρακτήριζαν “το πιο βρωμερό βιβλίο” ενώ απαγορεύτηκε στις Η.Π.Α. Τελικά, το 1955 ο Γαλλικός εκδοτικός οίκος Olympia Press που διέθετε ερωτικό- πορνογραφικό κατάλογο, δέχτηκε να το κυκλοφορήσει.
Ο Vladimir δεν μετάνιωσε ποτέ για το Lolita, χαρακτηρίζοντας το ως ένα παζλ τόσο μακρινό από τη δική του ζωή και συναισθηματική εμπειρία που για να το συνθέσει έπρεπε να επιστρατεύσει όλη του την φαντασία.
The Butterflies
O Nabokov ήταν και εντομολόγος με ιδιαίτερη αγάπη στις πεταλούδες της νύχτας. Το αγαπημένο του είδος ήταν η Vanessa Atalanta. Λογοτεχνικά χρησιμοποιούσε τις προνύμφες για να συμβολίσει τον θάνατο και την αναγέννηση του πνεύματος, περιγράφοντας τα φτερά της πεταλούδες σαν “παράθυρα” προς ένα υπερφυσικό βασίλειο.
Ο Vladimir Nabokov πέθανε τον Ιούλιο του 1977 στο Montreux της Ελβετίας.